22-01-2009

Snøkaos / sneeuwchaos

Nadat Freddy en Herman vertrokken is het flink gaan kwakkelen met het weer hier in Noorwegen. De jongens namen de kou mee naar Nederland en met lede ogen moesten we vernemen dat het ,,daar" flink onder nul was en men (eindelijk) weer eens kon schaatsen. Hier had ik zowat de korte broek uit de kast gehaald, want onze thermometer steeg naar ruim 7 graden (boven nul) en de sneeuw begon al aardig te smelten. De skies konden de zolder weer op. Dat heeft meer dan een week geduurd, daarna kwam de kou weer terug voor een paar dagen. Met als gevolg spiegelgladde wegen, oprijlanen en paden. Olaf is dan ook goed onderuit gegaan en is na een 2e val, aardig beurs aan het worden. Inmiddels is het een paar dagen geleden begonnen met sneeuwen en nu ligt er zeker 50 cm nieuwe sneeuw met een temperatuur van net onder het vriespunt. De sneeuwruimers moesten dus overuren draaien en Poppy komt niet meer boven de sneeuw uit. Zelfs Jack begint aardig ,,in te sneeuwen". Maar allebei hebben ze dikke pret en de sneeuw levert weer mooie plaatjes op.

Een klein stukje Jack
Sneeuw tot aan de knieën








Uitzicht op Begnadalen (boven)
Begnadalen (onder)

Hier gaat het leventje gewoon door. De kerstboom is weer de deur uit en heb voor de verandering eens een mooie Clivia gekocht. In Zaandam stond er een grote Clivia in de erker en die wordt nu vertoeteld door Renè, omdat er geen planten in Noorwegen ingevoerd mogen worden. Nu ga ik proberen om weer zo'n grote plant op te kweken. Speciaal voor Renè deze foto van de nieuwe Clivia met bloem!
Olaf doet weer het poetswerk bij Fekjær en ik sta daar, sinds deze week, voor 2 dagen weer in de keuken voor oplæring. Tussen het kokkerellen is het gezellig koffieleuten met Lena (en Olaf) en we gaan met z'n drieën naar Smak '09, de grote jaarbeurs in Lillestrøm/Oslo, voor restaurants, kafè's, leveranciers e.d. Je kunt het een beetje vergelijken met de grote horecabeurs in Nederland, de Horecava. Alleen de kaarten hiervoor bestellen is een enorme toestand. Uiteindelijk heeft Olaf na lang en vaak vragen zomaar 3 invitatiekaarten gekregen per post van een onbekende afzender. Onlangs zijn we voor ,,zaken" ook al in Oslo geweest, daar stonden we binnen 5 minuten weer buiten, dus konden we ons storten op de grote salg (uitverkoop). Het werd een ouderwets dagje stadten (kijken, kijken niet kopen) en sloten de dag af met een etentje. Daarbij vonden we ook nog eens een goedkope parkeerplaats in het centrum van de stad. Omgerekend was het € 1,50 per uur. Ja ja, da's wat anders als de parkeerprijzen in Amsterdam!! En dàt terwijl Oslo tot de èèn van de duurste steden van de wereld wordt gerekend.
En dat we ook in Noorwegen ,,op de kleintjes" letten, bleek wel weer toen Olaf vond dat hij maar weer eens naar de kapper moest. Die zit, net zoals zoveel dingen, hier niet om de hoek. We moeten naar Bagn of Hønefoss en dan ben je op z'n minst toch alweer een klein uurtje verder. Hij ging toen zelf in de badkamer klooien, maar al snel moesten de hulptroepen worden ingeroepen. Ik moest het klusje dus klaren en met tondeuse en schaar heb ik een prachtige coupe gecreëerd. Kijk maar eens naar het resultaat...... èn Olaf kon weer zo'n 200 tot 300 kronen in de zak houden.
De cursus Noors in het kafè is samen met Tineke en Richard en Riti en Jan een gezellige boel aan het worden. Onze leraar Ralf Gunnar is een enorm enthousiaste man, die het erg leuk vindt om ons een deel van de Hedøler gemeenschap te laten worden en zich daarvoor in wil zetten. Zo staan er stukjes over ons, op de internetside www.hedalen.no, bakt hij taarten, maakt jam en wil hij ons ook leren met skieën. Dat lieten we ons niet 2 keer zeggen en spraken dan ook direct af om naar de løype te gaan, even buiten Hedalen. Olaf liet het helaas afweten, omdat ie na zijn valpartijen nog een beetje onstabiel op de benen stond. Samen met Rolf Gunnar, Riti en Jan gingen på skitur. Riti stond voor het eerst sinds 30 jaar weer op de latten en Jan had er nog nooit opgestaan. We kregen instructies over vallen (en opstaan), omdraaien en houding en zo maakten we een kleine tur door het mooie besneeuwde landschap. Na afloop had Rolf Gunnar, koffie, pølse (worst) en lompe (soort pannekoek) als verrassing.
foto gemaakt door Rolf Gunnar voor Hedalen.no (ik sta achteraan)

Nog een mooi en plaatselijk nieuwtje is dat de grote rendierkudde nu aangekomen is in Vassfaret. De ruim 3000 rendieren komen 1 keer per jaar naar Vassfaret vanuit Golsfjellet. Met een beetje mazzel kunnen we dus rendieren zien als we naar Vassfaret gaan. Maar ik denk dat de kans erg klein is, omdat het gebied waar ze zich verplaatsen echt enorm groot is, maar je weet maar nooit. Dit is het nieuwsberichtje, wel in het Noors maar met mooie plaatjes: http://www.hedalen.no/OPPSLAG/2009/januar/20/index.htm

In het kafè is het nog steeds rustig, we zijn tot volgende weekend alleen zondags geopend. Twee weken terug serveerden we Lapskaus, een traditioneel Noors boeren gerecht en was binnen 2 uur alles uitverkocht en moest ik uit nood de ørret/forel uit de vriezer halen. We hebben die zondag dus erg goed gedraaid. Maar afgelopen zondag was het weer heel erg rustig. Komende woensdag is er de 1e kvinnekveld/vrouwenavond van 2009 en daarna gaat het weekend beginnen met Lang Lørdag / de Lange Zaterdag. Dan zit januari er al weer op en gaan we uitkijken naar ons volgende bezoekje, want half februari komen Erwin, Nicolien en Olivier naar Hedalen.

Laatste nieuws uit Hedalen: 24-1-2009
Vanacht is er ruim 35cm sneeuw gevallen en het sneeuwt nog volop. Er lag vanmorgen zo'n
85 cm sneeuw in totaal bij ons en op sommige plekken zelfs meer. In heel zuid-Noorwegen zijn de meeste wegen erg moeilijk berijdbaar of moet er in kolone worden gereden en sommigen zijn zelfs afgesloten. Er wordt geadviseerd om thuis te blijven. Wij blijven vandaag dus ook maar lekker bij de peis (haardkachel) thuis. De koelkast/vriezer en vooraadkast is vol dus we kunnen het wel aan. Hieronder de laatse foto en filmpje.
Olaf en Poppy maken het terras weer sneeuwvrij. Voorlopig althans, want toen ik de foto op de blog zette (15 min na foto-opname) lag er al weer een laagje van 3 cm.

08-01-2009

Juleferie / Kerstvakantie

2009!
Een nieuw jaar in ons nieuwe land. En het zal uiteraard een heel spannend en uitdagend jaar worden voor ons. 2008 wat ook al zo spannend was, met al de voorbereidingen voor de emigratie, het afscheid, de verhuizing en de opening van het kafé. We kijken er met veel plezier en tevredenheid op terug, ook al ging het soms gepaard met de nodige emoties. Het jaar eindigde met een heel leuke, gezellige week met onze 2 vrienden, Freddy en Herman. Helaas kon René niet mee. Het kafé ging voor anderhalve week dicht en ik hoefde even niet aan de keuken te denken, behalve dan aan onze huiskeuken. Een paar dagen voor Jul heb ik naar goed Hedaler gebruik, een prachtige kerstboom uit het bos gezaagd. Ik vind het de mooiste boom die we ooit gehad hebben. Even in de kamer om te laten wennen aan de kamertemperatuur en één dag voor Lillejuleaften (23 december) is de boom versierd.

Op Lillejuleaften stond ik in de keuken van Fekjær. Die middag was er Julebord voor patiënten en personeel. Samen met Lena en Anne Ingunn hebben we ons een naadje gewerkt aan een enorm aantal gerechten. Het is echt overdadig met vele koude en warme vis- en vleesgerechten, salades, broden en deserts. Het zag er allemaal heerlijk uit, maar het fijnste was, dat ikzelf ook mocht meeëten. Een leuke en smakelijke ervaring.
Juleaften is de dag vóór kerst en misschien wel de belangrijkste. Om 13.00 gaat alles in Norge op slot. Men gaat naar huis of is al vrij en eet men risgrøt (rijstepap). Daarna is het klaarmaken voor de eerst glimp van de avondster en om 17.00 luiden alle klokken in Norge Kerstmis in. Men gaat naar de speciale kerkdienst en daarna worden de kadootjes uitgepakt. Als iedereen is voorzien van één of meerdere Julegaver (kerstkado's) gaat men aan tafel voor het grote Julebord. Wij moeten eerst nog even naar Gardermoen (Oslo Int. Luchthaven) om Freddy en Herman op te halen. Dat is zo'n 2 uur rijden. Maar het was natuurlijk enorm leuk om de boys weer te zien. De feestvreugde werd een beetje getemperd omdat de Nederlandse nationale trots (KLM) het nodig vond om de bagasje van beide heren, maar op Schiphol te houden. Deze zouden volgende dag gebracht worden. Freddy keek z'n ogen uit, naar de nagenoeg lege luchthaven. Schiphol had weer de gebruikelijke chaos met alle vertrekkende passagiers. Hier waren wij zowat de enige. Maar zoals ik al zei: Norge gaat met Juleaften op slot. Op weg naar Hedalen konden ze slechts een klein beetje genieten van het uitzicht, want die morgen had de blower het van de auto begeven. Maar vooral Freddy was erg geïmponeerd van het Noorse landschap. Beide zijn nooit noordelijker als Groningen geweest, dus voor hun gevoel kwamen ze zowat bij de Noordpool. Gelukkig voor ons én voor hen, was het ,,kwakkelweer" van de laatste dagen, vanaf vandaag veranderd in een lekkere, zonnige dus redelijk frisse dag van ca. -8 graden. Welcome to Norway boys!

Thuis aangekomen volgde de rondleiding op ons ,,landgoed" Slettebråten. Ook hier was het Freddy die af en toe met open mond stond te kijken. Vooral de berg met haardhout was erg indrukwekkend.
We wilden de heren een beetje kennis laten maken met de Noorse (kerst)cultuur, dus werd er geheel volgens Noorse traditie, een eenvoudige maar échte Julebord op deze Juleaften op tafel gezet. Zelfgemaakte zuurkool, ribbe, julepølse, medisterkaker, julesaus en tytebærsylt en als toet, riskrem med rødsaus.
Daarna volgden de kadootjes, die uiteraard eerst uitvoerig geïnspecteerd waren door Jack en Poppy. Olaf en ik hadden alleen de pech dat onze kado's nog in de koffers op Schiphol lagen.

De rest van de avond was het natuurlijk gezellig bijkletsen over van alles en nog wat.
De dag erna, stond er na het ontbijt in de keuken, het bezoek aan ons Vassfarkaféen op het programma. Het zag er erg keurig uit, volgens Freddy, die altijd erg op de details let :)

Het kopje koffie werd niet in het kafé gedronken, maar op Bergsrud, bij Marja en Ronald. Even later liepen we tussen de schapen in de stal....................ja ja het is nu eenmaal Kerstmis!! Maria en het kindeke hadden het even laten laten afweten, maar Freddy liet zich wel even vereeuwigen tussen de schapen. Heeft natuurlijk ook een beetje met zijn woonomgeving te maken....Amsterdam-Oost, hahahaha.
Ronald gaf ons een rondleiding op Bergsrud en daarna konden we genieten van de bakkunsten van Marja. Thuis kon ik de keuken weer in, om voor de boys en onszelf een kleine Koldtbord op tafel te zetten. Een buffetje met vis, salades enz. Oh ja Herman, ik zal je nog het recept van de potetsalat geven. :))
De 2e juledag hebben we onze langrennski's uitgeprobeerd. Het was uiteraard Freddy die de boventoon voerde, want als een allround skileraar gaf hij instructies aan Olaf en mij. Olaf moest volgens hem uit de gleuf. Jullie begrijpen.......grote hilariteit dus tijdens Freddy's skiles.


filmpje.
Na wat speurwerk had de KLM laten weten, dat de bagasje van beide heren een dag later bij het kafé zou worden afgeleverd, Dus diezelfde 2e Juledag lagen er s' avonds onder de kerstboom allerlei Nederlandse lekkernijen. En eindelijk konden de heren een schone onderbroek aan hahaha.
De zaterdag na kerst, die hier 3e Juledag (3e kerstdag heet) stapten we in de auto voor een twee en een half uur durende rit naar Beitostølen (in het Freddylands: Buiten speulen). Voor het skiën waren we al te laat, maar konden wel al de sfeer van de wintersportplaats snuiven. Freddy kreeg er al erg zin in. Het skiën dus.... Wel hebben we al een skiles gereserveerd voor morgen. De dame achter de desk vroeg of we misschien al gedronken hadden. Niet dus, maar je begrijpt wat voor giebelend, chaotisch viertal ze voor zich had. Gelukkig zag ze er de humor van in en deed het ,,spel" volledig mee. Het betekende wel dat we de volgende ochtend vroeg uit de veren moesten. En dat ging prima. De volgende dag waren we op tijd weer in Beitostølen en huurden we de skiuitrusting en kochten de skipas. Vol verwachting wachtten we op de skileraar Thor.
Het was de 1e skiles ooit van Herman en mij. Olaf en vooral Freddy hadden al wat skiervaring.
Erg spannend en eerlijk gezegd, had ik nooit gedacht dat ik halverwege de les met de skilift naar boven zou gaan en al ,,slalommend" naar beneden zou gaan. En ik vind het TE GEK!!!!!
Ik ben maar liefst 5 keer op en neer gegaan. Ja,ja ik weet het..... voor de doorgewinterde skiër een lachertje, maar ik voel(de) mij apetrots. Hieronder wat impressies:
filmpje!






Na het ski-avontuur, die helaas voor Herman iets vroegtijdig eindigde omdat zijn knie te pijnlijk werd, was het tijd voor een mok warme chocolademelk in de Jotunstue.
Deze heerlijke en sportieve dag kregen we van boys kado. Nogmaals heel erg bedankt jongens!
Wat kado's betreft zijn we nog meer verwend, want we kregen een enorm verrassingspakket van pa en Helene, met allerlei Franse kazen, worsten, chocolade, en wat huppelwatertjes. Yummie, yummie. Dat worden heerlijke avondjes op de bank, met de haardkachel aan en genieten van een glas wijn en franse kaas. Merci beaucoup en gros bisous!
Nog een klein beetje stijd van het skiën, staan we de volgende morgen weer op om te gaan werken..... Oliebollen bakken op de parkeerplaats voor de Joker (supermarkt). Het recept komt van Gea, dus dat moet zeker een succes worden. En dat werd het zeker. We hebben de oliebollen maar Nyttårsboller (Nieuwjaarsbollen)genoemd , want dat ligt lekkerder in de Noorse mond dan Oljeboller. En ze gingen boven verwachting erg goed. Er was maar één maar........ het was die dag - 15 graden dat is niet zo goed voor het deeg. We moesten een paar uur later de buitenaktiviteiten stoppen. De bollen waren aan de buitenkant perfect, maar binnen nog helemaal rauw. In het kafé heb ik de bakaktiviteiten voor privé-oliebollen voortgezet.



's Avonds zijn we uitgenodigd bij Elling (werkgever Olaf en eigenaar van het kafégebouw) en zijn partner Ståle. Zo hebben Herman en Freddy toch nog een gaynight hahaha. En dat in Hedalen.
We keken allemaal zo'n beetje de ogen uit. Je voelt het al.........vooral voor Freddy! We kwamen terecht in, wat je gerust een historisch museum mag noemen. Het originele boerenhuis stamt uit de 17e eeuw en stond vol met oude (familie)stukken. Geen schilderijen, maar boeren gebruiksvoorwerpen, oude geweven tapijten etc. etc. Olaf en ik dachten dat het om een gezellige borrel ging, maar we zagen snel dat de tafel gedekt stond. Het was dus een diner. Een diner met o.a. rakfisk. Rakfisk is een echt streekgerecht én een noorse delicatesse. Het is forel die, na te zijn ontdaan van ingewanden, met zout en suiker wordt bestrooid en 6 weken lang op zeg maar kamertemperatuur ligt te ,,rotten¨. Het heeft uiteraard een, zeg maar, delicate lucht. Het meurt dus! We hebben het zelf nooit gegeten, maar we kennen de verhalen. Het wordt gegeten met gekookte aardappelen, boter en lefse (een aardappelpannenkoek) of met room en rode ui. Het wordt vooral in november en rond de kerst gegeten. De vis wordt weggespoeld met Juleøl (kerstbier) en Aquavit. Vis moet dus zwemmen....ook in Norge. we vonden het voor de jongens erg leuk dat ze in zo'n typisch Noorse omgeving ook kunnen genieten van de Noorse culinaire hoogstandjes. Tot onze verbazing smaakte de rakfisk erg goed. Ook Herman en Freddy namen nog een extra mootje rakfisk. En tussendoor stroomde de Juleøl en de aquavit overvloedig.
Na de rakfisk, kwam nog een schaal met gerookte zalm op tafel. Wat een lekkernij weer. Het diner werd afgesloten met karamelpudding en daarna koffie en cognac in de stue (woonkamer) met Julekaker (kerstkoekjes) allemaal hjemmelaget, zelfgebakken! We zijn sinds we in Norge wonen niet meer zoveel alkohol gewend, en we voelen 'm goed zitten als we rond middernacht naar huis gaan.
Tussendoor moest Olaf nog wel een dagje werken, maar daarvan maakte ik gebruik om met de heren een natuurwandeling te maken en onze stavkirke te laten zien.

Dat het allemaal wat stiller en wat gezonder is dan in thuisstad Amsterdam, merken we aan Freddy. De wallen zijn weg en er komt een frisse blos op de wangen. Af en toe denken we dat de heren het een beetje stil vinden. Maar ze verzekeren ons dat dit niet zo is...........
Op de laatste dag van het jaar maken we nog een winterwandeling naar een plek die eigenlijk niet overgeslagen mag worden: Vassfaret.



Oudejaarsavond is er weer leven in de brouwerij en komen Marja en Ronald en Tineke, Richard en de kinderen bij ons thuis het nieuwe jaar inluiden. Iedereen neemt wat hapjes en drankjes mee en dan tikken de laatste uren, minuten, seconden weg en met de Noorse klok proosten we met Cremant de Bordeaux, op het nieuwe jaar. Hier en daar zien we wat vuurwerk, maar ons vuurwerk blijft beperkt tot de sterretjes met Loes, Hidde, Wout en....... Freddy.
Een nieuw Noors jaar begint.

Op Nieuwjaarsdag rijden we rond het middaguur richting Oslo. De heren kregen toch een beetje last van ,,onderbuikgevoelens" hahaha. En wilden voordat ze vertrokken nog iets van Oslo by Night zien. Ze hebben een kamer in het SAS Radison Plaza hotel. Het hoogste gebouw van Scandinavië en heel grappig, onze eerste Noorse les in Nederland van Nathalie (Noorsonline) speelt zich in dit hotel af. Na de kamerinspectie laten we ze nog een beetje wat van Oslo zien. Natuurlijk kan een wandeling over Akerbrygge niet ontbreken. Maar helaas is zijn nagenoeg alle (verwarmde)terassen opgeruimd voor de kerstvakantie. Toch lopen er genoeg mensen. Freddy is verrast over de stad en vooral van Akerbrygge is hij gecharmeerd. Hij wil er terugkomen.
Wij krijgen als afscheid een etentje in een erg leuk Italiaans restaurant een heerlijk etentje. Daarna lopen we naar het hotel en nemen daar afscheid van elkaar. Morgenochtend vertrekt Freddy naar het hectische Amsterdam en Herman een uurtje later. Wij rijden weer terug naar de stilte van Hedalen.
We hebben een superweek met de jongens gehad.
De dagen erna was het weer even wennen. Vooral Olaf had hier moeite mee. Maar als verrassing kwam uit het niets, zijn fysiotherapeut uit Amsterdam met haar man en zoontje langs. Ze hadden een weekje gewintersport in Beitostølen en maakten even een korte omweg, voor zij naar de ferryboot in Oslo reden.
Voor de rest begint hier het leven van alledag weer. We zijn met Richard en Tineke op Noorse les en zijn volop bezig om onze langrennskis uit te proberen. Olaf is ook weer aan het werk, ik ben weer pizzabodems aan het maken en ga in de loop van volgende week weer in de leer in de keuken van Fejær bij Lena.
En jullie hebben nu weer wat te lezen en te zien, want dit is een wel erg lang blogbericht. :))