30-07-2010

På tur med hundene / Er op uit met de honden

Al een paar zaterdagen is één van de baasjes de pineut. Omdat Olaf meestal moet werken ben ik het dus. Zaterdag betekend quality time voor de honden en dat houdt in een stevige wandeling ofwel op z'n Noors: på tur.
De rugzak weer volgepropt met alles wat we nodig hebben en dan het spul in de auto en ,,de weide wereld in".
Op de kaart van Sør-Aurdal had ik wat wandelroutes gevonden welke je binnen een uur met de auto kan bereiken.
De eerste wandeltocht begon een half uur bij ons huis vandaan bij Sæterbygda. Nadat ik de auto geparkeerd had kon de pret beginnen. Officieel moeten in onde kommune de honden aan de lijn, maar omdat er geen mens te zien is, overtreedt ik de regels. Jack moet z'n energie kwijt en dat kan niet als 'ie aan de lijn moet lopen. Trouwens..... lopen met die twee aan de lijn is soms levensgevaarlijk met de vaak smalle - en steile wandelpaden langs afgronden.
Onze eerste stop is de grote waterval van de Hølera met uitzicht op Begnadalen.





Natuurlijk weken we van het pad af en kwamen we op onbekend terrein. In geen velden op wegen was er de blauwe markering te zien, dus liepen we maar weer het hele stuk terug.
Maar uiteindelijk vonden we het juiste pad weer en kwamen we na 2 uur aan op het fantastisch mooie eindpunt van onze tocht.....Kvervilsjuvet.
Hier raast de Hølera met geweld door een smalle kloof.


Op de rotsen met uitzicht op de Kvernvilsjuvet at ik m'n boterham met de thermoskoffie en voor de viervoeters wat brokken met een bak met water.

filmpje

Op weg terug kwamen we langs de afslag naar het Trollstugu (trollenhuis). Dit is een grot die in het ravijn, welke je via een enorm steil pad kan bereiken. Niet echt te doen dus met die twee.

Onderweg terug naar de auto hebben we onszelf ,,volgevreten" met bosaardbijen.
De rest van de avond waren beide viervoeters uitgeteld en hadden de baasjes rust.

De zaterdag daarop reden we via Reinli naar Stavadalen. Daar via de bomvei (tolweg) naar Nørdre Fjellstølen waar ik de auto parkeerden. Het was een ,,makkie" want er stond al een bordje klaar die ons de weg naar ons wandeldoel leidde.

Het pad was eerst een traktorweg, maar ging later over tot een wandelpad. Na ruim een uur bereikten we het meer Kvitingen.
En even daarna de rotsen met de jettegrytene (leterlijke vertaling: heksenketel)
Dit erosiefenomeen is onstaan doordat stenen/rotsen door de stroming van water (rivier/beek/ waterval/gletcher ed.) zolang hebben rondgedraaid dat dit helemaal is uitgesleten.
Deze jettegrytene behoren tot de grootste van Noord-Europa.




Ik wilde eigenlijk een rondje Kvitingen doen, maar de rotsen rond de Jettegrytene waren erg steil en voor de honden niet te doen, dus liepen we weer terug.
Maar ons wandelavontuur is nog niet ten einde, want ver boven ons lonkt de Makalaus.
Deze 1099 meter hoge top is vrij makkelijk te bereiken en vanaf het het pad naar de top heb je prachtige vergezichten richting Stavadalen en Bagn.


De ronde top van de 1099 m hoge Makalaus komt in zicht.


En op de top word je beloont met een fantastisch uitzicht op Golsfjellet en de Jotunheimen.

filmpje1

filmpje2

Op de top was er weer even tijd voor een bak thermoskoffie en wat lekkers voor de dappere Jack en Poppy. Daarna kon de terugtocht weer beginnen en 's avonds lagen de 2 uitgebreid te snurken op de bank.

20-07-2010

Lekker weg in eigen land!

Zoals ik al eerder schreef is hier de zomer(vakantie) in volle gang en zijn nagenoeg alle attracties in het hele land geopend. Want toeristen die vóór half juni of ná de eerste week augustus iets wil bezoeken, komen in Noorwegen vaak voor een gesloten deur te staan. Alleen in het zomerseizoen, welke ca. 6 weken duurt, is Noorwegen volledig open. Hier wilden wij natuurlijk eens een keer gebruik van maken en onder het motto "lekker weg in eigen land" besloten we om er een weekendje op uit te trekken. Nu hadden we niet zo'n zin om erg ver te rijden, dus werd het een rondje Tyrifjorden en omgeving. De weg langs de westkant loopt langs hoofdzakelijk glooiend akkerland met grote boerderijen en mooie uitzichten op het grote meer. Aan het einde liggen Vikersund en wat verder landinwaards Åmot. Hier bezochten we de Blaaferveværket. Hier bevinden zich de kobaltmijnen. Vanaf de 17e tot en met de 19e eeuw werd hier kobalterts gewonnen en volgens een ingewikkeld proces kobalt gemaakt. De mooie kobaltblauwe kleurstof werd gebruikt voor het kleuren van textiel, papier, glas en porcelein. Het kobalt werd vanuit hier, oa. aan Nederland verkocht voor het beroemde Delft's blauwe porcelein en aan Engeland voor het blauwe Wedgewood porcelein, maar het ging ook naar China en Japan.
Blaaferveværket is mogelijk het eerste bedrijf ter wereld waar de arbeidsomstandigheden geregeld waren. Zo kregen hier al in de eerste helft van de 18e eeuw, de arbeiders oa. ziekte- en pensioensgeld, speciale huisvesting en meerdere ..............die de leefomstandigheden van de arbeiders vergrootten.
Het voormalige fabrieksterrein is nu een populair picknickpark voor de Noorse gezinnetjes. In de oude gebouwen zijn expositieruimten, restaurants, café's en natuurlijk een winkel met heeeeeeeel veel blauwe potjes, vaasjes enz. enz.

Na de kaffe med kake, liepen we een behoorlijk stijl pad op naar de Haugfossen. De waterval werd ten tijde van de kobaltwinning gebruikt, maar is nu een geliefd foto-object.

Een stuk verderop woonde de direkteur van de mijnen in het mooie houten landhuis Nyfossum, met een tuin vol rozen, pioenrozen, bessenstruiken en een boomgaard. Het huis is te bezichtigen en in de hooischuur is een leuke expositie over de kleur blauw te zien.


Het mooie interieur van het landhuis moet wel goed bewaard blijven en daarom moeten we de pantoffels aan.




In de mooie tuin vliegen de zwaluwen je om de oren.


Na de bossen van Hedalen is de rozentuin van Nyfossum wel een geurige en kleurige afwisseling.
Op zoek naar een geschikte overnachtingsplaats, kwamen we bij Bjørndalen dit onverwachte beeld van de Noorse ,,koning van het skischieten (Biathlon) Ole Einar Bjørndalen tegen. We hebben hem tijdens de Olympische Winterspelen in Vancouver dit jaar regelmatig op de tv gezien en is grootgrossier in medailles. (15 gouden plakken tijdens wereldkampioenschappen en 6 gouden plakken tijden de laatse 4 winterspelen. Een echte Noorse sportheld dus. Vandaar dat 'ie op de foto mag/moet.


We passeerden inmiddels de grens van de fylke (provincie) Vestfold en na wat gezoek vonden we op Thorrud Camping vlakbij Eidsfoss, een leuke campinghytte. De camping ligt aan het Eikeren meer. De temperatuur wees maar liefst 28 graden aan dus gaan de kleren uit en de zwembroek aan. Als je die hebt meegenomen natuurlijk. Die van ons lagen dus nog in de kast in Hedalen.
Zwembroek of niet, het verfrissende water van de Eikeren lonkte zo erg, dat ik een duik niet kon weerstaan. Waterrat Poppy had de tijd van haar leven..........het baasje ging nu ook eens zwemmen.

Je moet in Noorwegen geen hoge watertemperaturen verwachten en daarom duurde het ook een hele tijd voor het andere ,,baasje" nat was. Onze grote Jack met watervrees ging met veel moeite en heel veel geduld alleen met zijn poten het water in.
Na het zonnebaden en waterbaden, aten we een hapje op het terras van de kro in Eidsfoss om daarna op de steiger van de camping te genieten van een lange heerlijke Noorse zomeravond.

Jack en het ,,baasje" kijken naar de zon die achter de bergen verdwijnt.


De volgende dag was 't weer wat minder fraai en toen we een wandeling maakten Door Eidsfoss begon het helaas te regenen.
Eidsfoss is óók Noors industrieel erfgoed. Hier stonden van 1697 tot 1961 de ijzerfabrieken en was het lange tijd 's lands enige staalprodusent. In vroeger tijden vaarde er een stoomschip over het meer en reed er een stoomtrein van en naar Tønsberg aan de kust. In Eidsfoss werden oa. de gietijzeren ovenkachels gemaakt die nu nog in menig oude Noorse huizen staan.
Het hele gebied is nu een soort openluchtmuseum. Eidsfoss hovedgård is het hoofdgebouw, en ligt in een parkachtige tuin met een renaissancegedeelte, waar duidelijk eens wat onderhoud aan moet gebeuren. We wandelden in de regen langs de diverse gebouwen. De nog bestaande fabrieksgebouwen worden gebruikt voor opslag en verhuur en de kleinere houten gebouwen zijn kleine ambachtelijke werkplekken en galleries. De arbeiderswoningen worden nog steeds bewoond.



Onze terugrit naar huis onderbraken we bij Fossesholm herregård, een mooie grote herenboerderij. De oudste delen stammen uit 1541. We kozen voor een rondleiding en kregen zo de mooiste vertrekken te zien van de herregård. De herregård is eeuwenlang het domein geweest van het geslacht von Cappelen. Een oorspronkelijk uit Duitsland stammende familie die een flinke vinger in de pap had in het oude Noorse industriële tijdperk, oa. die van Eidsfoss ijzerfabriek.


Het gebouw in het midden van het erf werd gebruikt als klokketoren, en waterreservoir met daarin zwemmend een school forellen.

Op de herregård namen we nog een bakkie leut en een kom rømmegrøt (roompap) en reden we de nevels van de omringende bergen in naar huis.
Ook als de zon niet schijnt is Noorwegen is verschrikkelijk mooi !


05-07-2010

Naar de top / Til toppen

De zomervakantie is begonnen en na een drukke werkperiode komt er wat rust in de tent. Althans bij mij, want Olaf moet de komende maand paraat staan om zijn vakantievierende collega's te vervangen.
Mijn ,,gewone" vrije weekend wilden ik beginnen met iets wat ik al een lange tijd niet heb kunnen doen en wat ik verschrikkelijk gemist heb........på tur met Jack en Poppy. Niet zomaar een uurtje, nee dit moest een flinke wandeling worden. En zo werd zaterdag's de rugzak volgestopt met regenjas, fleecevest, thermos koffie, fles water, boterhammen, koekjes, kompas, kaart en natuurlijk wat te eten voor de honden. Dus de bagage was redelijk zwaar.
Met de auto naar de Bogbrua in Vassfaret en vandaar kon het wandelfeest naar de Ørneflagg beginnen. Eerst over een grusveg en na enige tijd een pad door de bomen, over rotsen en door riviertjes en beekjes. Tussendoor kwamen we Jack's grote vrienden tegen: schapen. Hij vindt de lamsbrokken heerlijk in de voerbak en een verse schapendrol vindt 'ie onweerstaanbaar, maar schapen in levende lijve zijn verschrikkelijk eng. Als hij de schapenbelletjes al hoort, gaat hij al dicht tegen je aan lopen en kijkt schichtig om zich heen.

Vanaf de Bogbrua ,,lonkt" de Ørneflagg al!

Het is best warm en ieder watertje gebruiken we om de dorst te lessen en wat af te koelen.
Bij de Storekrakkoia houden we een korte pauze. Storekrakkoia is een overnachtingshytte van de DNT (Norske Turist Forening). Maar hier zijn weer die verdomde schapen en, misschien nog erger, de (steek)vliegen die Jack weer lastig moeten vallen. Ja, het leven valt niet mee voor een paranoide weimaraner in Noorwegen. Met de schapen uit het zicht van Jack probeer ik m'n koffie te drinken en een bammetje te eten. Maar Poppy vindt alles geweldig interressant en wil overal heen lopen en Jack ziet, hoort, en voelt die elendige (steek)vliegen overal en zit of ligt dus geen seconde stil. Bovendien hoort 'ie nog steeds de schapen. Dus gaan we na 10 minuten maar weer verder.

We klimmen langzaam naar de boomgrens. De lage fjellbjørker (Bergberken) in de meest fantastische kronkelige vormen, staan om ons heen. Die vormen krijgen de bomen door de dikke pakken sneeuw die hier lange tijd licht.
Daarna wordt het echt kaal en groeit er alleen nog berggras, mossen en een aantal soorten bergplanten tussen de rotsen en stenen.


Jack is helemaal blij..........geen schaap en geen (steek)vlieg te bekennen!

Slechts hier en daar is nog wat spaarzaam sneeuw te bewonderen.

En dan komt langzaamaan de top van de Ørneflagg in zicht. Mysterieus tussen de vlagen wolken. Zonder veel moeite stap je de belevingswereld van de Noorse mythologie binnen en zie je Niflheim, de Æsir, Midgard, reuzen, trollen, Huldra enz.
Waarom de berg Ørneflagg (Adelaarsvlag) heet, is mij nog niet duidelijk, maar toen de top in zicht was, hoorde ik een vogel die verdraaid veel weg had van de roep van een adelaar. Op zich niet vreemd, omdat we in het verleden af en toe koningsarenden langs de bergwanden zagen vliegen.
Ook ons kleine viervoetertje Poppy haalt de ook top net als het baasje!

Even poseren op de top van de 1243 meter hoge Ørneflagg!
En daarna in het logboek, dat in een postkastje tussen de rotsen ligt, onze namen en datum schrijven:
3-7-2010 :Flott tur og nydelig utsikt!
Rudy og Jack & Poppy
Nou ja..... nydelig? Dankzij de bewolking is het uitzicht nu niet echt super, maar de atmosfeer is dat wel zeker.

Het waait behoorlijk en in de luwte van de steenhoop die de top markeert, ga ik zitten en geniet van de koffie en de rest van de boterhammen en koekjes. Voor de hondenkinderen heb ik water en wat brokken, die als een razende verorbert worden. Daarna wordt de top ,,verkend" door het tweetal.
Dan begint het wolkendek wel erg dicht te worden en vallen er regendruppels. Tijd om weer aan de afdaling te beginnen.
Als de kromme bergberken weer in het zicht komen, is de temperatuur weer een stuk hoger, dat ik m'n fleecevest weer kan uitdoen. Helaas zijn er dan wel weer die (steek)vliegen.


Door de sneeuw krijgen de bomen fantastische vormen.

Beneden is het weer erg warm en verfrissen Poppy en ik ons in het frisse water van de riviertjes. Jack heeft watervrees en drinkt alleen van het water.

Jack struinend door het snøull (veenpluis).

Na bijna 6 uur wandelen (incl. alle rustpauzes) komen we weer bij de auto aan. Twee vermoeide honden springen met moeite in de kofferbak van de auto. En eerlijk gezegd voelt hun baasje ook wel de benen en voeten. Het was dan ook een lange tijd geleden dat ik echt på tur ging.
Maar de volgende keer moet Olaf toch écht mee, want dit soort tochten zijn eigenlijk veel te mooi om in je eentje te doen.