31-10-2010

Koning Winter nog even in de wacht

Het is nog steeds herfst. Koning winter heeft een paar pogingen gedaan, maar zonder veel resultaat. Twee weken geleden werd er gewaarschuwd voor veel sneeuw in Oppland, maar de sneeuw trok al snel naar het zuid-westen van Noorwegen, met als resultaat een stralende dag in Oppland met veel zon. Maar in Sørlandet en Vestlandet was de chaos kompleet.
Een week later kreeg Fagernes zijn eerste kennismaking met de winter en liepen we in korte tijd in een witte wereld. Toen ik 's avonds in Hedalen kwam, vertelde Olaf dat het in Hedalen een mooie zonnige dag was geweest en verbaasde zich over de sneeuwval van Fagernes (een uurtje van Hedalen).
Hieronder wat winterse tafereeltjes genomen bij Ulnes.









Ondanks sneeuw en ijs, is de fossenkallen (waterspreeuw) druk in de weer om aan z'n eten te komen.
De winter mag dan nog niet echt zijn begonnen.... koud was het soms wel. De temperaturen zijn al een paar keer flink gedaald. Bij ons tot -8.
Nu alle paden nog steeds goed begaanbaar zijn, is dat een mooie reden om på tur te gaan. Ik was al weer een tijdje niet in Vassfaret geweest, dus reden we op een stralende, maar koude zaterdag naar Vassfaret voor een heerlijke wandeling met Jack en Poppy.

Vassfarplassen

De Aurdalsdammen is al bij de kanten dichtgevroren.




Jack en Poppy op het ijs.

Olaf kwam via een Zweedse kok aan de weet hoe je op een eenvoudige manier zuurkool kan maken. De avond erop ging 'ie direkt aan de slag. Nu maar even geduld hebben en dan kunnen we hopelijk smullen van echte zuurkool.


Van de week deed de winter weer eens een poging. Alleen in Begnadalen, Bagn en Fagernes was het wit, maar in Hedalen moesten we het doen met slud (een mix van natte sneeuw en ijzel). Kortom het was soms spiegelglad. De sneeuw en slud ging al snel over in regen.
Op weg naar m'n werk kwam de zon heel even schuchter door de wolken en dat leverde een prachtig plaatje op.

Regen en slud in Hedalen.





Het is nu eind oktober en het is vrij mild. Sneeuw is er in de wijde omtrek niet te bekennen.
Langs de Hedalselva.


Ook op de Hedalsengene is het sneeuwloos.
Op de laatste dag van oktober trokken we weer de wandelschoenen aan en gingen we på tur naar de 919 mtr hoge Kjeldeknatten bij Bagn. En hele speciale plek op dit pad is de Olavskilde (de Olavsbron). Volgens de legende was koning Olav de Heilige (de Noorse schutspatroon) in 1023, met zijn leger in de Valdres om het volk te bekeren. Op deze plek stak hij met zijn speer onder een grote steen en daar verscheen een bron waaraan zijn manschappen hun dorst konden lessen.
Een ieder die hiervan drinkt zal sterk en gezond worden (blijven).
Na 987 jaar zit hier Sint Olav's naamgenoot met de hondjes hun dorst te lessen.
En dat maar groot, sterk en gezond zullen blijven!
Tijdens de tocht hebben we een mooi uitzicht over Bagn, Reinli, Stavadalen en in de verte Golsfjellet en Hallingskarvet.

11-10-2010

Mooie herfstdagen

Het lijkt alweer een lange tijd geleden sinds we op 't strand van Le Porche lagen en genoten van een côte de boeuf en een flesje Haute Medoc bij papá en Helene. Als ik de cd 'En plats i solen' van Kent hoor, zie ik steeds de blauwe Atlantique voor me, met de grote stranden en uitgestrekte duinen. Ik had de cd gedownload en ken de nummers van begin tot eind. Ja, die Zweden weten sinds ABBA nog steeds wat goede muziek is.
Van de Franse (na)zomer naar de Noorse herfst die nu op z'n hoogtepunt is. De natuur begint zich klaar te maken voor een nieuwe lange winter. Maar dat doet 'ie niet zomaar. De Noorse natuur trekt nog even alle registers open en tovert het landschap in een sprookjesachtig mooi schouwspel. De berken zijn goudgeel, lijsterbessen rood, esdoorn vurig oranjegeel. Bij de donkergroene sparren steken de kleuren prachtig af.


Ook dichter bij de grond vertonen sopp (paddestoelen), blåbær (bosbessen), tyttebær (veenbessen), mossen en algen een kleurenpalet waar menig schilder jaloers op zou zijn.


De herfst is hier in Noorwegen mijn favoriete seizoen. Overal waar je loopt of rijdt is het Noorse landschap buitengewoon mooi. Zoals bijvoorbeeld in Begnadalen.




Of de kleine smidse bij ons om de hoek.








En hier op de Valdresflya.




Ons huisje in herfstsfeer.
Maar de mooie herfst heeft ook een minpunt. Althans voor ons, want voor de doorsnee Noor is het misschien wel het hoogtepunt van het jaar: het jachtseizoen.
Overal zie je nu de Noorse ,,haantjes" met hun geweren in camouflagepakken en eventueel elghund (elandhond)het land afstropen op zoek naar elanden, herten, reeën en wilde rendieren.
Trots staan ze bij hun geschoten ,,prooi" op de foto in de kranten en bladen. Tegenwoordig zijn er ook vrouwelijke jagers. Ja, want Noorwegen is immers het land van de gelijkheid.
Zelfs kinderen worden al op jonge leeftijd enthousiast gemaakt. Bijna iedere dorp of gehucht heeft wel een schietclub met schietbaan en het is vrij normaal dat jongeren een geweer kunnen hanteren. Als je, zoals ons, uit een land komt waar nauwelijks een jachttraditie (meer) bestaat is het een beetje ,,griezelig" Kortom wij hebben niet zoveel op met de Noorse jacht. Zeker niet als weet dat van de 36.000 elanden en 20.000 herten die er geschoten mag worden, net zoals de koeien en schapen, ca. 80% in de pølse (worst) terecht komt. Dubbel zonde dus!

(Eén van de vele foto's die in de bladen en kranten staan.)

Na het bezoek van Olaf's moeder samen met Esmeralda en Anita, was het weer eens tijd dat mijn moeder weer eens langs kwam, voor een herfstvakantie in Hedalen. En zo geschiedde.
Vrijdag 24 september landde ze op Gardermoen. Met een koffer met ,,bestelde" HEMA worsten, oude kazen, boerenleverworsten, speculaas, een flesje lekkers en nog wat spulletjes die hier, of niet krijgen of verschrikkelijk duur zijn.

De week dat moeders hier was konden we spreken van een ,,Indian Summer". 's Nachts rond het vriespunt of wat licht vorst en overdag blauwe hemel en zon, met een graadje of 14-15.
Maar daar ging wel wat aan vooraf...... De dagen voor de aankomst was het werkelijk bar en boos. Drie dagen continue regen en kou. Resultaat was dat moeders de dag na aankomst al kon genieten van het uitzicht op de besneeuwde top van de Onsknatten vanaf de keukentafel. De ,,sneeuwgrens" lag op 600 mtr. dus net niet bij ons huis.

Zaterdag gingen moeders en ik på tur met de honden. Het werd een korte tur naar de mølla (molen). Door de regen van de afgelopen dagen bulderde het water krachtig tussen de stenen en rotsen.

Na de korte wandeling stapten we in de auto om naar Sandvika storsenter te rijden in Bærum, een voorstad van Oslo. Het grootste (?) winkelcentrum van het land. Dus een middagje funshoppen. Na afloop waren we wel een beetje zuur, want onze eerste en hopelijk laatste bekeuring zat achter de ruitenwisser. Bekeuringen in Noorwegen zijn de duurste in Europa!
Gelukkig viel parkeerboete enorm mee, ca. 50 euri's.
We reden na afloop nog even naar het centrum van Oslo om in Akerbrygge een hapje te eten op een (verwarmd) terras.

Oslo by night: voor het verlichte stadhuis.

Zondag was het een mooie dag en moeders en ik gingen alleen på biltur (autotochtje).
We begonnen met wat cultuur bij de stavkirke in Reinli. Het mooie houten kerkje is gebouwd in 1160. Natuurlijk is het gesloten en zo had moeders mooi de gelegenheid om de graven te inspecteren.

Ook aan de buitenkant zijn nog een aantal details te zien, die te maken hebben met het oude noorse godenrijk: aan weerszijde van de kerk zijn twee vogels te zien. Het zijn de 2 raven die, volgens de noorse mythologie, bij de oppergod Odin op de schouders zaten.

Na Reinli reden we verder naar Stavadalen. Daar reden we de berg op. Het werd witter en witter om ons heen. Sneeuw. Moeders is helemaal onder de indruk en enthousiast pakt ze een grote bal sneeuw.

We liepen een stukje via het glibberige paadje, maar moeders was zo lekker handig om haar laarsjes met gladde zolen aan te doen, dus een flinke wandeling zat er niet in.
We zeggen het nog maar een keer: altijd schoenen met goed profiel meenemen als je naar Noorwegen gaat!!!
Ondanks de korte wandeling is het uitzicht op Golsfjellet en Hallingskarvet fantastisch.


We reden weer terug naar Hedalen, waar we bij aankomst een mooi uitzicht hadden over het dal en de besneeuwede toppen van bergen.

Als afsluiter liepen we nog even een stukje over de rotsplateaus.


Maandag 27 september vierde ik mijn verjaardag en die middag gingen we naar Hadeland Glasswerk in Jevnaker. Er was høstsalg (herfstuitverkoop). Uiteraard veel glas, maar we konden ook konden alvast een klein beetje kerstsfeer proeven in de Julestue.

En kar vol jullenisser (kerstkabouters)
En onze enige echte julenisse Olaf.

Er moest natuurlijk ook gewoon gewerkt worden. Drie dagen moest moeders zich alleen vermaken met de viervoeters. Het was prachtig weer en alle dagen kon ze in de tuin genieten van de Noorse herfstzon en Jack en Poppy hadden weer een speelvriendin.
Vrijdags gingen we weer op pad. Met de auto reden we naar Beitostølen. Het was die dag bewolkt. Ik reed een stukje verder om m'n moeder een prachtig stukje Noorwegen te laten zien: de Valdresflya.

Moeders vond het superfantastisch, maar wel erg koud.

Op de Valdresflya kan je rendieren tegenkomen. Het bord waarschuwd hiervoor.

Na de Valdresflya gingen we ons wat verwarmen in de Jotunstugu in Beitostølen met een warme kop chocolade en wat lekkers erbij. In de winkel beneden ging moeders overstag voor een mooie collectie trollen.
Op de terugweg maakten we nog een korte stop bij Herangtunet in Heggenes. Hier bestieren Remco en Marie-José een boutiquehotel. Het hotel bestaat uit een aantal historische panden.
Een aantal jaren geleden zijn Olaf en ik hier al eens langs geweest. Onlangs is Herangtunet op de Nederlandse tv (RTL) geweest in het programma 'Herrie in het hotel' met Herman den Blijker. Ook moeders had dit natuurlijk gezien en ons erover verteld. Nu kon ze dan het in 't echt zien. Remco en Marie-José waren druk doende met de toekomstige kamers en na een praatje konden we de nieuwste kamers zien: de luxe Aspen suite (geweldig!!!!) en de New York suite (super!). Mocht je interesse hebben om op een prachtige lokatie je vakantie te vieren kijk dan op http://www.herangtunet.com/ (dubbelklikken)
Bij thuiskomst was het tijd voor het Noorse nationaal gerecht Fårikål (spreek uit forikol). Het wordt uitsluitend in de herfst gegeten en is een stoofgerecht van lamsvlees en witte kool.

Zaterdag gingen we maar weer eens naar Oslo. En daar viel moeders en wij, met de neus in de koninklijke smør (boter). Toen we de Karl Johansgate wilde oplopen bleek alles afgezet te zijn en er stonden heel veel auto's met buitenlandse vlaggetjes achter het parlementsgebouw. Maar toen we bij de voorkant kwamen zagen we door de mensenmassa heen, dat langs de hele Karl Johansgate tot aan het koninklijk paleis de Koninklijke Garde en de diverse leger eenheden in groot gala stonden opgesteld. Dat betekende dat er iets belangrijks te doen was en dat Hans Majestet (Zijne Majesteit) himself aanwezig was. En inderdaad kwam koning Harald even later uit het parlementsgebouw stappen.

Ja. moeders dat kan je tegen alle buurtjes en bekenden zeggen: ik heb de koning van Noorwegen gezien!
De koningin zagen we niet, maar wel kroonprins Haakon die al zwaaiend in de auto zat.

Pas toen we thuis kwamen bleek dat de koning de Trontale had gehouden. De Noorse prinsjesdag dus.
Wij zijn verder gelopen om een beetje te funshoppen in de diverse warenhuizen en vóór we toe waren aan een kop koffie, lieten we ma nog even de Domkirke zien. De grote kerk van Oslo.

De kerk is niet erg groot, maar het interieur is erg mooi.

Met een paar volle tassen met nieuwe winterjassen voor Olaf en mij en een warme pelsplaid voor m'n moeder liepen we door de straten van Oslo


De herfstvakantie voor moeders zit er bijna op. Bij Pepe's Pizza ze mocht haar ,,laatste avondmaal" van deze vakantie gebruiken.
De volgende dag brengen we haar weer naar Gardermoen. Ze gaat zoals ze gekomen is.... met veel regen. Rond een uurtje of drie gaat ze door de security en probeert ze de tax refund te vinden. Je kan namelijk als je in Nederland woont, de btw terugkrijgen van de spullen die je hier gekocht hebt, omdat Noorwegen geen EU lid is.
Overigens petje af hoor ma, met je 79 jaar en al deze zaken alleen ondernemen, zonder een woord engels te spreken.
Toen moeders op weg was naar Nederland, reden wij weer terug naar Hedalen in de stromende regen. Het was weer een erg leuke week geweest.
De dagen daarna bleef de regen aanhouden en maakte van de oprit naar de garage een grote modderpoel. Maar op een avond was het even ,,feest". We hadden onze kleine groententuin geoogst en kunnen smullen van onze eigen worteltjes, koolraap, uien en..........boerenkool. En zo aten we op een regenachtige avond boerenkool met HEMA worst. De hele pan ging schoon op.
Boerenkool in onze tuin.
Het is nu half oktober en de sneeuw op de bergen rondom ons is al weer een tijdje verdwenen, maar nu het wachten is op de echte sneeuw. De piggdekk (spijkerbanden) hebben we al onder de auto.