Vi ønsker alle en

Gjedelig Jul

og et

Kjempegodt Nyttår!

Wij wensen iedereen een
Fijn Kerstfeest

en een

Supergoed 2010!!!

Frisjes…… / Litt kjølig……

Det er riktig Mørketiden. Og litt kjølig også. Det betyr riktig kjølig. Hjem var det 24 kulegrader, men da jeg kom foran porten av jobben min var de til og med 31 kulegrader.
I går måtte jeg for jobben min til Beitostølen. De var tidlig og sa at solen begynte å skinne på fjelltoppene og gikk på liten kjøretur over Valdresflya. Nå var de enda mulig, men senere skal veien bli stengt. Det er veldig vanskelig å skrive hvordan utsikten er/var. De er/var utrolig vakkert!! Den store hvite vidde med rosa og oransje tindene. De er/var utrolig vakkert!! Her er noen bilder. Klikk på dem og de blir større.

De donkere dagen voor kerst. Frisjes is het ook. En dan bedoel ik ook echt frisjes. Thuis was het -24 graden, maar toen ik voor het hek van m’n werk stond, stond de termometer op maar liefst -31 graden. Gisteren moest ik voor m’n werk even op en neer naar Beitostølen. Het was nog vroeg en het beloofde een mooie heldere dag te worden. Ik zag de bergtoppen scherp aftekenen tegen de blauwe hemel en kon het niet laten om een klein stukje door te rijden over de Valdresflya nu het nog kon, want binnenkort zal de weg gesloten zijn i.v.m. de hoeveelheden sneeuw. Het niet te beschrijven hoe geweldig mooi dit hier was/is. Die grote witte wijdse wereld met bergtoppen die door de zon roze en later oranje kleuren. Adembenend mooi!!!! Al is het erg moeilijk om een echt beeld te krijgen van dit wonderlijke winterlandschap zijn hier een paar foto’s. Klikk op de foto’s om te vergroten.

Afgelopen zaterdag tijdens het bakken, koken enz. voor jul, Hadden we onverwacht bezoek in de tuin. Daar liep een rådyr (ree). We hadden al sporen gezien, maar nu was ie daar in levende lijve. Gelukkig ligt de fotokamera bij de hand en kon ik het tafereeltje vereeuwigen.

Zondag waren we uitgenodigd bij de buren voor de traditionele juletrejakten (kerstboomjacht).

Een erg gezellige middag met gløgg en de bålpanne met daaro pølser. Na een stoere show met de snøscooter gingen we het bos in om naar de meest geschikte kertboom te zoeken. Wij waren echter al voorzien van een mooie boom. Op de weg naar Vassfaret zag ik verleden week een mooie boom die de eer krijgt om dit jaar onze juletre te zijn.

Besøk fra Nederland? / Bezoek uit Nederland?

Siste gangen skrevde jeg at Sankt Nikolaus ikke kom i Norge og at skoene våre ble tomme foran ovnen. Men…..hva en overraskelse var det når vi har våknet en gang, og da vi sa at skoene var fylt med godterier. Det var for begge to en bokstav av sjokolade. Da bokstaver av sjokolade er bare lagd i Nederland betyr det kun en ting: vi fikk besøk av Sinterklaas (Sankt Nikolaus). Heldigvis har han ikke glemt oss. Jeg tror han har hatt en tøff jobb for å komme på taket og å gå der til stede, for det var mye snø på taket. Men han har klart jobben bra. Da det var 5. desember (Sankt Nikolausaften) ventet på oss en ny stor overraskelse. I Hedalen Lysfesten ble feirt på Bautahaugen og der vi sa representanten av Sinterklaas: Svarte Petter, som var frosset, fordi hans spanske klær er bra for nederlandske været men ikke for norske værforholdet. Mye barn og voksne skulle ha tenkt: ”hvem er den rare svarte fyren?” Men denne rare svarte fyren kom likevel fra Nederland til denne typiske julearrangement Lysfest, mens jullenissen ikke var til stede! Altså Sinterklaas – Julenisse 1-0!!!
Lysfesten var for meg en bra sosialiseringsanledning med Hedølinger. Nå jobber jeg på Fagernes, og har jeg ikke så mye kontakt med innbyggerer. Olaf kjenner omtrent alle med navnet og kundenummeret, og han vet hvor mye de må betale ennå, fordi man kjøper mye på krita her.
Hedalen er jo en liten samfunn. Så for meg var det en koselig sviptur med en liten prat her, en gløgg der, en tallerken med risgrøt, og selvfølgelig kaffe og kake. Og dette alt på et vakkert sted som Bautahaugen med snø. Noe av de gamle trebygninger var åpent hvor folk kunne kose seg ved peisen og hvor man solgte ting. Damene av husmorlaget solgte husflid, og da jeg sa at de har strikkete ullsokker, måtte jeg kjøpe den. Og herved støttet jeg lokaltiltak, ikke sant.

Lysfesten er også et bra moment for å henge eller å sette ned juleneket. Juleneket er en gammel tradisjon i Norge. Lysfesten ble avsluttet med tenning av julegranen mens barna danset rund den, og sang julesanger. For oss begynner nå juletiden. Poppy og vi fikk julekippen. Juletiden innebærer i Norge også julebordet, og vi var også invitert for en riktig julebord. Martha, sjefen av Olaf , har funnet den perfekte lokasjon nemlig Høyfjellstue Nythun på fjellet på Leira. Sammen med annen ansatter av Joker kjørte vi til Nythun. Damene hadde fine frisyrer og herrene var kledd på seg i dress, fordi i Norge man kler på seg mer formell enn i Nederland ved sånn arrangementet. På Nythun ønsket de oss velkommen med et glass kir royal, fransk musserende hvitvin med norsk krekling likør, som var en nydelig kombinasjon. Etterpå sittet vi oss til bords. En buffet i Norge er ofte veldig stor med mye slags varm og kald mat, men denne buffeten var en stor kulinarisk overraskelse for oss. Siden av den tradisjonelle julematen, var også my lokalmat slik for eksempel, rakfisk, varmt røykt ørret, gjeddeboller med pesto, ròstbiff av elg, røykt elgfilet, andelår, hjørtepølse, rådyrtunge og mange, mange mer. De serverte en fin rødvin, akevitt, og en nydelig fransk dessertvin ved maten. Olaf og jeg nøt av maten, og det var liksom vi var i Frankrike. Etter vi har spist gikk vi til låven hvor vi drukket kaffe og konjakk og danset vi på musikken av to gutter som spilte musikk. På slutten av den hyggelige kvelden kjørte vi tilbake til Hedalen, og da vi var hjem, beundret vi de milliardene stjernene på den nattlige norske vinterhimmelen. Dette blir alltid veldig imponerende.
Nå at jeg snakker om mat: vi fik en stor pakke fra jullenissens franske kollegaen père noël. Den var full med franske pølser, ost, vin, sjokolade, og selvfølgelig har han ikke glemt Jack og Poppy.
Neste uke må vi begynne med forberedelsen for julemat, so at vi og våre julegjester kan nytte av pepperkaker, julekaker og mye mer.
-------------------------------------------------------
Vorige keer schreef ik dat Sinterklaas niet in Noorwegen kwam en dat onze schoenen zielig en leeg voor de kachel bleven staan. Maar………… welk een grote verassing wachtte ons toen onlangs opstonden en zowaar mochten aanschouwen dat onze schoenen gevuld waren met lekkers in de vorm van een chocoladeletter.

Aangezien chocoladeletters zijn alleen in Nederland te koop zijn, kon dat maar één ding betekenen: wij hadden bezoek gehad van de Goedheiligman. Gelukkig, hij had ons niet vergeten. Het moet een behoorlijk riskante onderneming zijn geweest om op het dak te komen en aldaar zich te verplaatsen, want er lag een aardige laag sneeuw op. Maar hij heeft het toch maar weer voor mekaar gekregen. Op de dag van het Heerlijk Avondje, 5 december dus, wachtte ons opnieuw een grote verrassing. In Hedalen werd op die dag het Lysfest gehouden op Bautahaugen en daar zagen we niemand minder dan Sinterklaas’ vertegenwoordiger: Zwarte Piet, die overigens al aardig blauw van de kou begon te worden, omdat zijn Spaanse tenue wel voor de Nederlandse, maar absoluut niet voor de Noorse weersomstandigheden gemaakt was.

Veel Noorse kinderen én volwassenen zullen gedacht hebben ,, wie is die rare zwarte snuiter”. Maar die ,,rare zwarte snuiter” was toch maar wel mooi helemaal vanuit Nederland naar dit typische kerstgebeuren als het Lysfest gekomen, terwijl de Julenisse (zeg maar kerstman) in geen velden of wegen te zien was. Sinterklaas – Julenisse 1-0 dus!!!

Het Lysfest was voor mij wel een mooie socialisatie gelegenheid met de Hedølinger. Nu ik in Fagernes werk heb ik niet zo heel veel kontakt meer met de bewoners. Olaf kent nu zowat iedereen bij naam en klantnummer en hoeveel ze nog moeten betalen, want er wordt hier veel op de pof gekocht. Dat heb je in zo’n kleine gemeenschap. Dus was het voor mij een gezellie uitje, met een praatje hier, een warme gløgg (glühwein, maar uiteraard zonder alkohol) daar, een bordje met risgrøt (rijstepap) en natuurlijk kaffe og kake. Dit allemaal in een geweldige omgeving van een mooi besneeuwd Bautahaugen en de oude houten gebouwen waarvan er enkele geopend waren voor plezier en vertier.

De dames van de husmorlag (huismoedergroep) verkochten zelfgemaakte kunstnijverheid en toen ik een paar zelfgebreidde echte geitewollensokken zag liggen, ging ik overstag. Je moet de plaatselijke initiatieven toch ook een beetje steunen, nietwaar.Het Lysfest is ook een goed moment om de ’julenek’ op te hangen of te plaatsen. De ’julenek’ is een oud gebruik in Noorwegen. Het is een bos haver, welke bij het huis of boerderij werd gehangen of werd neergezet. De vogels doen zich tegoed aan het haver en nagelang de snelheid waarmee de julenek ,,op” is kan men een goede oogst voor volgend jaar verwachten.

Traditioneel werd het Lysfest beëindigd met het onsteken van de lichtjes in de juletre (kerstboom) en het dansen om de boom onder het zingen van kerstliedjes door de kinderen.

video / filmpje
Voor ons is nu de juletid (kersttijd) echt aangebroken. Poppy en de baasjes ondergingen de juleklipp (naar de kapper voor de kerst). En er moet nogal wat kachelhout worden gekloofd.

Bij de juletid hoort hier in Norge ook een julebord, de kersttafel of kerstetentje, wat door de meeste bedrijven, verenigingen, clubs enz enz. wordt georganiseerd voor hun medewerkers en leden Ook Olaf en ik waren uitgenodigd voor een echte julebord. Martha de sjeffin van Olaf, had een perfecte lokatie voor het etentje namelijk Høyflellstue Nythun, hoog in de bergen bij Leira. Met alle andere medewerkers van de Joker reden we met de bustaxi naar Nythun. De dames keurig gekapt en op z’n kerstbest en de heren strak in het pak, want het gaat er hier in Norge met dit soort gelegenheden veel formeler aan toe dan in Nederland. Eenmaal ter plekke werden we verwelkomt met een glas kir royal, Franse bubbels met scheurtje Noorse kreklinglikeur, wat een verrassende combinatie opleverde. Daarna konden we gaan zitten aan een keurig gedekte tafel en werd het buffet geopend. Dit was voor ons een geweldige culinaire verrassing. Buffetten in Noorwegen zijn over het algemeen erg uitgebreid en ook nu waren er talloze warme en koude gerechten. Naast de traditionele Noorse kerstgerechten, was er ook een tafel vol met streeklekkernijen zoals oa., rakfisk, warme gerookte forel, snoekbolletjes met pesto, roastbeef van eland, gerookte elandfilet, gemarineerde eendenboutjes, reetongetjes, hertenworst en heeeeeel veel andere gerechten. Daarbij werd een mooi rood wijntje, aquavit en een heerlijke dessertwijn geschonken. Het leek wel of we in Frankrijk zaten en Olaf en ik zaten dan ook geweldig te genieten van al het lekkers.

Na afloop van het buffet liepen we naar de låve (de hooischuur) waar we koffie met cognac kregen en de beentjes van de vloer konden op de muziek van een tweemansband. De gezellige avond werd besloten met de bustaxi terug naar Hedalen en de droppoff bij huis, waar we nog even de miljarden sterren aan de Noorse nachtelijke winterhemel bewonderden. Ja, dat blijft toch erg indrukwekkend.

Nu ik het toch over lekker eten heb; de Franse collega van de julenisse, père noël, heeft ons weer vreselijk verwend met een grote doos vol met heerlijke worsten, kazen, sjokolade, bubbelwijnen en uiteraard waren ook Jack en Poppy niet vergeten. Nou.....daar komen wij de lange winter wel mee doorheen. Merci beaucoupe!!!
De komende dagen staan ook al in het teken van eten, want dan moeten we beginnen met de voorbereidingen voor kerst om onszelf en ons bezoek te laten verrassen met pepperkaker, julekaker en nog veel meer.