Rømskog / Harry-tur / Bygdøy

Als Olaf naar Oslo komt, dan kan dat een mooie gelegenheid zijn om een ander stukje van

het grote en mooie Noorwegen te bekijken. Zo gingen we anderhalve week geleden naar de "parel van Østfold" namelijk Rømskog. Het is de noordelijkste kommune (gemeente) van de fylke (provincie) Østfold en is een onderdeel van Grenseland, want Rømskog grenst aan onze oosterburen. Onze oosterburen zijn de Zweden. Mooie gelegenheid ook dus voor een Harry-tur naar 't land van Pippi Langkous en ABBA.

Ten oosten van Oslo ziet het landschap er ander uit dan aan de westkant. Geen hoge bergen, maar een meer glooiend heuvel/berglandschap, landbouw, uitgestrekte bossen en ontelbare meren.

Na ca. anderhalf uur rijden kwamen we in Rømskog, waar we in de plaatselijke Joker wat broodjes, beleg en sjokolademelk kochten. Daarna reden we naar de plaatselijke bygdetun Kurøen (verzameling oude huizen, schuren ed.) om daar bij een mooi plekje aan het grote Rømsjøenmeer te lunsjen.

Na onze pikniklunsj was het speeltijd voor Jack en Poppy. Bij Kurøen ligt een groot vlak grasveld en een klein strandje bij 't meer. Takken gooien, rennen en springen....helemaal geweldig.

Takken in het water gooien, die Poppy er uithaald en Jack van haar afpakt als ze weer aan de kant komt, want Jack zal NOOIT verder dan z'n ,,knieën" het water in gaan. Water is voor onze Jack om te drinken en niet om in te zwemmen; dat is eng en je wordt er vies en nat van. Daar houd onze Jack absoluut niet van.

Hierboven gaat onze Jack wel heel erg ver 't water in, maar bedenkt zich direkt en loopt snel terug naar de kant.

Poppy zwemt naar de takken in 't water.

Onze kleine Poppy is een echte waterrat. Ens als ze aan land komt wordt Jack vaak heel baldadig tegen haar.

Bij de bygdetun Kurøen zien we weer eens ,,sigaren" staan.

Als het viervoeter tweetal is uitgerend, gezwommen en moe is, gaan we verder en rijden we via de oevers van het Rømsjøenmeer richting grens.

Als ik zeg Pippilotta Victualia Rolgordijnia Kruizemuntina Efraïmsdochter Langkous, Emil, Karlsson (het mannetje met propeller op de rug), Nils Holgersson of Agnetha/Bjørn/Benny/Annifrid, gaan de IKEA-lampjes natuurlijk branden. We rijden Zweden binnen. In mijn jeugd waren er tal van Zweedse kinderseries uit te zien en stond ABBA jarenlang aan de muziektop. Ja.... dat waren nog de onbezorgde jeugdjaren.

Välkommen til Sverige!

Voor de Nederlanders zijn alle scandinaviërs een pot nat, maar 't ligt wel even wat genuanceerder. Okee, Noorwegen, Zweden, Denemarken, IJsland zijn 8 handen op 1 buik en het scandinaviëpact is een vaste buffer in noord-Europa. Finland is wel noords, maar niet helemaal echt HET scandinavië. Dat heeft hoofdzakelijk te maken met de geschiedenis en de taal.

Noorwegen is voor de Zweden lillebroren (het kleine broertje) en Zweden is voor Noorwegen storebroren (de grote broer). Noorwegen keek altijd een beetje op tegen storebror en de Zweden keken een beetje neer naar lillebroren. Lillebroren was een beetje boers, armelijk en eenvoudig en storebror was rijk, goed georganiseerd, een beetje bourgeois en met veel kultuur. Totdat er olie werd gevonden in de zeeën rond Norge. Het arme Norge werd een van de rijkste landen ter wereld met een economie, waar nu de Zweden van kunnen dromen. De rollen zijn omgekeerd. Heel veel Zweden werken in Norge, omdat er in Zweden vooral de jeugd geen werk is. In Oslo bijv. werken duizenden Zweden vooral in de horeca, maar ook in winkels ed. Men noemt ze hier de noordse Polen. Zweden en Noren maken moppen en grapjes over mekaar, net zoals vroeger de Nederlanders en de Belgen.

Op een Zweeds terrasje!

Maar er gaan ook duizenden Noren naar Zweden. Heel veel stugu / hytter (vakantiehuisjes) aan de kust van Bohuslän, worden gekocht door de Noren. Het is namelijk bij onze oosterburen veel goedkoper. Maar nog meer Noren gaan even over grens om inkopen te doen. Langs de grens verschijnen steeds meer enorme winkelcentra. De keuze in de Zweedse supermarkten is veel groter, maar 't is er vooral veel goedkoper. Vooral, vlees en alkoholische dranken. Op de parkeerplaats zie je alleen maar Noorse auto's. Het boodschappenritje naar Zweden noemt men hier "Harry-tur" en wij vonden ons tochtje naar Rømskog een mooie gelegenheid om ook eens op Harry-tur te gaan. Ongeveer 1o minuten van de grens ligt Töckfors. Een plaats van niks, maar met een groot winkelcentrum en een enorm tweede complex is in aanbouw, welke volgend jaar wordt geopend. Töckfors ligt tevens aan de E18 de autoweg van Oslo naar Stockholm.

We zetten de auto in de immense parkeergarage en 't Harry-turfeest kan beginnen. Maar eigenlijk zijn we niet echt overdonderd. Soms zijn de prijzen in de winkels helemaal niet zoveel goedkoper dan bij ons. Maar als we in een van de grote supermarkt lopen zien we bij de vleesafdeling wel heel grote verschillen. En dan de keuze, ja die is ook veel groter dan bij ons in Norge. Ook bij de bierafdeling gaan we overstag. Maar dan zijn we weer uiterst Nederlandszuinig en pakken we slechts 2 halveliters witbier. In Norge niet makkelijk te kopen. Later op de weg terug kregen we spijt, dat we niet meer witbiertjes hadden gekocht, want het was toch wel heel goedkoop.
Ons boodschappenmandje was bij de kassa niet echt vol, maar wel gevuld met wat goedkoop vlees, en produkten die bij ons onbekend zijn en de dus 2 schamele witbiertjes. Jottem, wat een feest was dat. Ons Harry-tur besloten we met een hapje en drankje op een terrasje in Töckfors sentrum.

Op de terugweg reden we via de binnenweg naar Rømskog met een paar korte stoppen onderweg.

Dit grensgebied met uitgestrekte bossen, moerassen en meren, werd tijdens de 2e Wereldoorlog gebruikt door het Noorse verzet als vluchtroute van oa. gezochte verzetsstrijders en andere vluchtelingen, naar het neutrale Zweden. Een eenvoudige plakette herrinnerd hieraan.

Het mooie grensgebied tussen Noorwegen en Zweden.

De volgende dag gingen we met de honden på tur op Bygdøy, het schiereiland van Oslo, waar een aantal van Noorwegens bekendste musea zijn en de Kongsgård, de residentie van Koning Harald en Koningin Sonja.

Een groot deel van Bygdøy is met bedekt met bos en dan kan het voorkomen dat je pad kruist met een ree.

Het weer liet 't afweten helaas, maar de rotskusten zijn er niet minder mooi om.

Langs het schiereiland loopt een Kyststi (kustpad).

Met soms vreemde maar mooie steen en rotsformaties.

Na afloop ging Poppy weer het water in op het Bygdøy Sjøbad. Het oude stadsstrand van Oslo.

Na iets meer dan vier uur wandelen, kwamen we weer in Majorstuen aan. De hondjes waren uitgeteld en wij hadden een rustig avondje......met het witbiertje van de dag ervoor :)

80e verjaardag in Hedalen

In de Valdres-avisa, het regionale krantje, stond 23 juli een opmerkelijk stukje met grote foto over een speciale gebeurtenis: een Nederlandse moeder die haar 80e verjaardag op Bautahaugen in Hedalen vierde. Het was een 80e verjaardag met een historisch tintje.

Er was voor de jarigejob geen groot familiefeest, geen zaaltje gehuurd en geen groots familiediner, zoals dat in Noorwegen gebruikelijk is, en de familie van heinde en verre naar de jarige toekomt om dit te vieren. De jarigejob ging zelf erop uit.

Moeders kwam een paar dagen van tevoren aan en we hadden een paar kleine verrassinkjes voor haar in petto.
De eerste dag reden we naar Hønefoss voor de nodige boodschappen en een rondje Kuben butikksenter.

De volgende dag was het prachtig weer en besloten we naar Drøbak aan de Oslofjord te gaan. We hadden het van de winter al gezien, maar wilden het met de zomer ook eens bekijken. en we vielen met de neus in de boter.....een echte brocante in Drøbak. De brocante of loppemarked zoals ze hier een rommelmarkt noemen, was midden op het pleintje met de overvolle terrasjes eromheen. Daarom moesten we onze koffie en lekkere grote muffin op de houten vlonder nuttigen.

In Drøbak staat het Julenissenhus, het huis van de Noorse kerstman. Hier is zijn verblijf in Noorwegen tijdens de kerst. Ook zijn postboks is er en kunnen de Noorse kinderen hun brieven, kaarten en verlanglijstjes hier naar toe sturen. De Julenissen zelf, is nu nog druk bezig met de voorbereidingen voor komende kerst ergens heeeel ver weg in het nog veel hogere noorden. Maar het Jullenissenhus is het hele jaar open en biedt dus een mooie gelegenheid voor moeders, om bij bijna 30 graden warmte, in de Noorse kerstwereld te stappen. En ze keek haar ogen uit! Honderden jullenisser, groot, klein, steen, stof, hout enz. enz. stonden uitgestald in het sfeervolle huis. Niks geen Amerikaans, China of Japankerstmannen, maar alleen maar Noorse julenisser en kerstversieringen en natuurlijk prullaria. Uiteraard ging moeders met een leuke julenisse het julenissehus uit.

Drøbak ziet er zo 's zomers heel erg gezellie uit; de witte houten huisjes, kleine maar mooie tuintjes met veel blomster en af en toe wat herrinneringen aan vroeger tijden toen Drøbak de haven van Oslo was. Zoals hieronder het fraaie boegbeeld.

In het haventje liggen nu veel zeilboten, jachten en een aantal mooie houten bootjes. en op een van de havenhoofden staat het beeld van de spelende zeemeerminnen.

Tijdens ons tochtje door Drøbak komen we bij Drøbak beach, zoals wij dit kleinood noemen. We laten moeders er even op poseren. Wie zegt dat Noorwegen geen stranden heeft????

Bij de oude Drøbakkirke waren we getuigen van een trouwerij. In Noorwegen gaat dat nog in stijl met lange robes en getailleerde maatpakken. Moeders was helemaal weg van het kleine brudepiken (bruidsmeisje) en het brudepiken was helemaal weg van onze Poppy.

Na zo'n wandeling wordt je dorstig en aangezien de terrassen nog steeds overvol waren, bedenken we wat beters. Flesje kopen bij de ICA supermarkt en gaan zitten op een bankje met uitzicht over de Oslofjord, waarin veel mensen een duik namen.

Nadat Olaf de korste en minst steile weg naar de parkeerplaats had gevonden (bleek natuurlijk de langste weg en toch nog aardig steil), gingen we opweg naar Oslo voor een korte wandeling langs Akersbrygge en Tjuvholmen. de zomers dag werd afgeloten met een paar heerlijke superpizza's op het terras van Pepe's Pizza.

De dag daarna was geheel het tegenovergestelde van het zomerse Drøbak. Het was bewolkt en bijna de hele dag regen. Mooi tijd om even tot rust te komen en 's middags een bakkie te doen bij de dames op Bautahaugen. Als altijd erg koselig (gezellig)

De laatste dag van haar 79e levensjaar, waren de weersvoorspellingen wat beter en gingen we die middag naar Nesbyen in 't Hallingdal. Even voor Nesbyen is er een mooi uitzicht op het plaatsje.

Aangezien het hoogseizoen in volle gang is, dachten wij dat alles ook open zou zijn. Niet dus. Ja.....'t blijft Noorwegen. Want zelfs in 't hoogseizoen zijn veel attrakties 's maandags stengt, gesloten dus. Ook het Hallingdal Folkemuseum. Op zich was het wel geopend, maar er waren geen rondleidingen, demonstraties enz. Gelukkig waren de huisjes, stabburs e.d wel te bezichtigen. Tijdens onze verkenningstocht tussen de oude Hallingdøler gebouwen, begon zowaar het zonnetje even door te komen.

Deze oudste en imposante stabbur stamt nog uit de 15e eeuw!

Hieronder een emigrantenhuisje uit de USA. Ook uit het Hallingdal vertrokken vele mensen in de 19e eeuw naar de nieuwe wereld.

In de eeuwig zingende bossen van Noorwegen staan mooie oude huisjes.

En moeders maar naarbinnen gluren.

De oude Hallingdøler interieuren zijn vaak overal beschilderd.

Ook al bijna 80, maar toch even laten klimmen.

Ook bijna jarige moeders moeten natuurlijk ook wel eens......., de utendo (buitentoilet) biedt dan mooi uitkomst.

Na toiletbezoek nog even het enge trappetje af.

Nog even genieten van een oude, mooi beschilderde Hallingdøler woon- slaapkamer, keuken.

Waar komt al dat water toch vandaan?

Na afloop gingen we nog even een kopje koffie drinken op een terrasje en op de terugweg lagen op een paar plekken de schapen te genieten van het, door de zon verwarmde asfalt.

Als moeders om een uurtje of elf naar bed wil gaan, proberen we haar ,,bezig" te houden met internet. Maar dan wordt het 24.00/0.00 uur en is 't 19 juli. Een grote taart met 2 brandende 80 kaarsjes wordt al 'lang zal ze leven zingend', uit de keuken gehaald en kan de Champagnefles ontkurkt worden.

Moeders is 80 jaar! Hiep Hiep Hoeraaaaa!!!

We hadden deze echt overheerlijke en niet zo traditionele verjaarstaart speciaal laten maken.

Nadat de champagnefles leeg was en de taart ietsje kleiner, gingen we maar naar bed.

Die nacht had de jarigejob al een klein persoonlijk cadeautje gehad, maar de morgen daarna kwam 't ,,grote" werk. We vonden maar dat moeders maar eens een echte Noorse kerel moest krijgen. En na niet zo heel lang zoeken zagen we dit pracht eksemplaar. Een oude Noorse troll.

Het huis was versiert met slingers en ballonnen, buiten hingen de vlaggen en op de ramen hingen de plakaten. Heel Hedalen moest weten dat hier een 80 jarigjob (tijdelijk) huisde.

Veel Hedølinger wisten al van de speciale dag en die middag reden we naar Bautahaugen en werd moeders ontvangen met een onverwachte aubade van de aanwezige dames. Toevallig waren er een paar journalisten van de Valdres-avisa aanwezig die het spektakel geïnteresseerd aanschouwden. Er stond voor die middag een speciale rondleiding op 't programma. Kjellaug ging ons rondleidden door de eeuwen heen: de historie van Hedalen, Vassfaret en naaste omgeving. In èèn van de staburs is een ekspositie van schorten. Nog niet zo lang geleden, waren schorten een vast onderdeel van de Noorse vrouwenmode.

In het Hedølings (dialekt van Hedalen) vertelde Kjellaug werkelijk alles over hoe men vroeger leefde, werkte en woonde. Ze vertelt het met passie en humor en tussendoor krijgen we de recepten van oude lokale gerechten.

De oude huisjes waar in vroeger tijden de mensen in Vassfaret woonden zijn erg klein, maar van veel gemakken voorzien.

Halverwege hebben we een pauze. In de stua hebben de dames een tafeltje mooi gedekt, kaarsje erbij en krijgen we koffie met verse vafels met room en jam en soesjes. Alles werd op de gevoelige plaat vastgelegd door de journalisten van de Valdres-avisa.

Na de lekkere en gezellige pause ging de ontdekkingstocht door Bautahaugen verder en bezochten we de vissershut en de seter en 't huisje waar de lokale bekendheid Berte Skrukkefyllhaugen (Vassfarets laatste bewoonster) in heefd gewoond. In de donkere ijzertijd (500 v. Chr. tot ca. 500 n.Chr. was er in de omgeving van Hedalen ook ijzerwinning. De grote klom ijzererts is ca. 2000 jaar oud.

De kleine stabur stamt uit de 16e eeuw.

Na de meer dan drie uur duren rondleiding eindigden we bij Brakadokka. Het is de oude voorganger van de Joker supermarkt. Olaf vond het helemaal leuk. Het bed, de klok, en schoenen van Bror, foto's van de kinderen enz. enz. Brakadokka was naast grutterswinkel en woonhuis met keuken, ook school en postkantoor. Vroeger had Hedalen acht grutterwinkels.

Moeders vond het helemaal super, maar ook wij vonden het geweldig leuk en interessant. we zijn zelf vaak op Bautahaugen geweest, maar nooit de rondleiding gedaan.

De feestelijke 80e verjaardag van moeders werd afgesloten met een lekker dineetje bij ons thuis.

De volgende dag moest Olaf weer aan de slag en ging ik nog even met moeders op pad naar Hedalens andere grootste bezienswaardigheid: de stavkirke. De stavkirke stamt uit ca. 1163 en is gebouwd op een voorchristelijke offerplaats. In de 18e eeuw werd de kerk uitgebreid. De kerk is in 't bezit van een aantal unieke middeleeuwse schatten, zoals oa. de reliekschrijn (nu afgebeeld in 't wapen van Sør Aurdal) en Hedalsmadonna.

Ook hier kregen we een rondleiding en vertelde de dame ons alles over de mooie stavkirke.

Rond de zware deur is een van Noorwegens mooiste houtsnijwerk uit de 11e eeuw te zien. Een prachtig staaltje van vakmanschap.

Kijk op deze site voor meer foto's en info over de Hedalen stavkirke www.hedalen.no/stavkirke/english.htm

In de oude prestestuga (priesterswoninig) bezochten we het kleine museum en als afsluiter kan natuurlijk een foto van moeders, samen met het symbool van Hedalen en Vassfaret niet ontbreken. De Vassfarbjørnen / de Vassfarbeer.

Olaf en ik moeten nog een dagje werken en kan moeders op de Jack en Poppy passen. Die hebben ook weer een beetje verwenweekje achter de rug.

Aan 't eind van de week vertrok moeders weer naar Nederland terug, en ging d'r verjaardag nog eventjes overdoen voor familie, vrienden en kennissen.