Juleferie / Kerstvakantie

Rekords zijn er om verbroken te worden. Zo zijn ,,onze” (Noorse) skieërs, schaatsers, ed. flink aan het oefenen om rekords te breken op de Olympische Winterspelen die over enkele weken in Vancouver beginnen en zo is het ook met de temperaturen hier in Noorwegen de afgelopen dagen. Stonden we een paar weken geleden nog ongelovig te kijken toen we op de radio hoorden dat het het -30 graden zou worden, nu hoorden we het toch echt goed: temperaturen van rond de -40!! En dan niet in het noorden van het land, maar gewoon ,,om de hoek”. Bij het huis bleef de temperatuur steken op -27, en op m’n werk wees de thermometer
-34 graden, maar op enkele plaatsen werd maar liefst -42 graden gemeten. Ondanks het gebruik van de motorwarmer hebben onze auto’s, problemen met het starten en gaan er vrachten hout doorheen om het huis op temperatuur te krijgen/houden. Kortom 2010 heeft een koude start.

Een persoonlijk rekord heeft ook mijn moeder behaald. Zij wilde eens een Noorse kerst meemaken en zelf het winter wonderland bewonderen. Ook H.M. Queen Freddy wilde weer van de partij zijn en zo redden we op lillejuleaften (23 december) ’s avonds naar Gardermoen om het tweetal af te halen. En zo te zien hadden ze al dikke pret in het vliegtuig.

Gelukkig waren ze al in Nederland al een klein beetje gewend aan wat winterse omstandigheden, maar konden op de rit naar Hedalen al meemaken dat het hier toch wat anders aan toe gaat als het sneeuwt, dan in Nederland. Het was begonnen te sneeuwen en halverwege was de weg al helemaal bedekt met een laagje sneeuw. Freddy was helemaal verbaasd dat er op de E16, de hoofdweg Oslo-Bergen, nog niets was schoongemaakt. Olaf en ik moeten dan ook erg lachen als we zien en horen dat er weer eens totale chaos in Nederland heerst als er 1 cm sneeuw valt en men bijna hysterisch wordt, als er een stukje weg niet snel genoeg wordt schoongemaakt.
De sneeuw wat die nacht viel was nog maar het begin, want de dag erna, op juleaften (kerstavond), begon het te sneeuwen en het hield pas op toen het 2. juledag (2e kerstdag) was. Resultaat: tussen de 50 en 70cm sneeuw. Overal in Noorwegen vierde men ei hvit jul (een witte kerst).
Juleaften (dag voor kerst/ Kerstavond)
Ons bezoek kon met juleaften lekker uitslapen en bijkomen van de reis. Olaf moest nog een paar uurtjes werken.
Onder ons kerstboompje had de julenissen heel veel kadootjes neergelegd en die werden grondig geïnspecteerd door Jack, Poppy en........Freddy, die wel héél erg nieuwsgierig was geworden.

’s Middags maakten we een korte wandeling met de honden naar de Stavkirke. Moeders had haar schoenijzers meegenomen, waardoor de kans op uitglijden, klein was.
Bij de stavkirke waren we getuige van het magische moment van het Noorse kerstfeest; het luiden van de klokken. Om 15.00 beginnen hier een uur lang de klokken te luiden en dat doet men hier bij de stavkirke nog met de hand! Juleaften is in Noorwegen het belangrijkste moment van het hele kerstfeest. Na 13.00 gaat het land op slot, wordt er risgrøt (rijstepap) gegeten en kleed men zich op z’n kerstbest. Veel mensen gaan naar de kerstdienst in de kerk, op tv zingen de Sølvguttene (het hier beroemde Noorse jongenskoor) kerstmis in en staan daarna het traditionele kerstdiner en het uitpakken van de kado’s op het programma. Bijna alles volgens eeuwenoude traditie.Na de wandeling te zijn thuisgekomen kon de laatste hand worden gelegd aan het kerstdiner.

Moeders en Freddy hopen we te laten genieten van een traditioneel Noors kerstdiner en een paar uur later zitten we te smullen van een rijkelijk bedekte tafel met oa.ribbe, medisterkaker, julepølse, surkål, een mooie fles wijn en een (paar) glaasje(s) akevitt. De kerstdis werd afgesloten met riskrem med rødsaus en.............het moment waar vooral Freddy op had zitten wachten, de kado’s uitpakken. Na een paar uurtjes, was iedereen voldaan en tevreden. Freddy had zoals men van een beauty/partyqueen kan verwachten oa. weer een collectie luchtjes en zeepjes, moeders werd verlicht met oa. lampjes en kandelaars, Jack en Poppy zijn helemaal in hun nopjes met nieuwe knuffels, flostouwen en overheerlijke botjes en wijzelf kunnen jaaaaaaaaren vooruit met warme sokken, lange onderbroeken, een stapel cd’s, het kachelhout kan in een mooie mand, onze schoenen kunnen verwarmt worden door een wat je een schoenenkachel zou kunnen noemen en een warme plaid voor het bed. Om de kerstsfeer compleet te maken begint het ’s avonds te sneeuwen.

Filmpje van niemand minder dan Freddy!

1. Juledag (1e Kerstdag)
Het sneeuwt nog steeds als we aan het kerstbrunchen zijn. Ook onze gevederde vriendjes buiten worden niet vergeten, want zij krijgen een grote vetbol en een volle bak met zonnepitten.
Het is een lekkere slapp av (relax) dag, Olaf en Freddy zijn aan het computeren met de laptoppen, moeders is druk met ’r kruiswoordpuzzel en ik heb eindelijk tijd om de dikke kranten en de speciale Jule-Donald Duck te lezen. Want da’s ook een Noorse kersttraditie: kerststripboeken. Tussendoor is er natuurlijk kaffe og julekake.
’s Avonds wijken we een beetje af van de Noorse traditie, want we gaan kaasfonduen met uit Nederland meegenomen Zwitserse kaas. Hier op ’t ,,platteland” moeilijk te krijgen en/of erg duur.

.
Het toetje is wel weer supernoors: kransekake med møltekrem. Ik heb alleen niet erg de tijd gehad om de kransekake te versieren met glazuur en frutsels, maar de Noorse vlaggetjes mochten niet onbreken.

De heren Freddy en Olaf konden ’s avonds zwijmelen voor de tv. Olaf had voor de kerst de 5tallige cd-serie van.......ik durf het bijna niet te schrijven......Angelique gekregen. Deze 5 Franse films met in de hoofdrol de roodharige Angelique speelt zich af in het Frankrijk van 18nogwat en waren in de jaren ’70 op de Nederlandse tv te zien. Zeg maar een damesroman in filmvorm. De heren smulden ervan.

2. Juledag (2e kerstdag)
Het sneeuwen is min of meer gestopt en er is tussen de 50 en 70 cm sneeuw gevallen. Poppy is in de sneeuw onzichtbaar geworden, dus moet er geruimd worden. De snøbrøyter komt onze ,,oprijlaan” brøyten en ik doe de rest. De sneeuwwallen zijn nu meer dan één meter hoog. Het wordt ook weer eens tijd dat het bezoek gelucht wordt. Daarom maken we een wandeling langs de Hedalsengene en de rivier. Ondanks de dikke bewolking, staat ons bezoek met verbazing te kijken naar de hoeveelheden sneeuw op de bomen, waardoor takken helemaal zijn doorgezakt en over het pad hangen.

(Filmpje van Freddy die al helemaal het gevoel van de tijd kwijt is)

Het is een vlak traject en omdat er tussendoor is gebrøyt ligt er maar zo’n 20cm sneeuw en dus dus makkelijk te lopen. Nou ja, makkelijk…..moeders en Freddy hebben toch na enige tijd moeite om door de sneeuw te ploegen. Jack en Poppy vinden het helemaal top en rennen heen en weer. Ondanks de dikke laag sneeuw, weet Jack nog feiloos de plek te vinden, waar hij een paar maanden geleden een elandpoot had gevonden. Inmiddels was het weer gaan sneeuwen en bij de auto aangekomen hadden we twee vermoeide gasten op de achterbank met vuurrode wangen

En na de warme sjokolademelk met een Noors kruidenbittertje, werden de ogen van het tweetal zwaarder en zwaarder en werd ’s avonds de film achter de oogleden bekeken. Tja, je neemt ze een uurtje mee in de frisse lucht……

Romjulen
3. Juledag (3e kerstdag)
De dagen tussen kerst en nieuwjaar heten in Noorwegen Romjulen. Men spreekt ook heel gewoon van een 3e, 4e, 5e enz. Kerstdag. Sta er ook niet gek van te kijken als men je ná kerstmis nog steeds God Jul (Goed Kerstfeest) wenst en op de radio nog volop kerstmuziek hoort. Het sneeuwen is nu echt gestopt en het is een strakblauwe hemel en een stralende kerstzon staat aan de hemel. Dat betekend ook dat de temperatuur flink is gezakt naar ca. -16 tot – 18 graden. Dus prachtig weer voor een winterse wandeling på fjellet, in de bergen. Olaf nam de skies mee, maar vergat de staver/stokken en eenmaal boven gekomen was de temperatuur zodanig, dat ie maar afzag van het idee. Moeders met zonnebril en bontmuts en Freddy in zijn pooluitrusting, welke hij al begint te dragen als de temperatuur zelfs maar dreigt onder nul te komen. Alleen was hij zijn warme sokken vergeten. Ach, die jongens van de grote stad hè. We reden naar Fledda, maar helaas waren veel paden geblokkeerd door de sneeuw, waardoor we naar Muggedalen reden.

filmpje
De honden probeerden we nog met soken te laten lopen, maar die deden alles om zich te ontdoen van die nare dingen. Dan maar flink bezig houden, zodat ze zo min mogelijk koude poten zouden krijgen. Freddy werd door ons eens flink ingesneeuwd in in het diepe sneeuw gegooid. Dit was toch wel iets anders dan de Amsterdamse Reguliersdwarstraat hè….
Je begrijpt dat ook die avond het tweetal uitgevloerd op de bank zat.

filmpje

4. Juledag (4e kerstdag)

Na het onbijt reden we naar Beitostølen voor een middagje skieën. Moeders bleef bij Jack en Poppy en wij gingen op de lange latten. Olaf op zijn langrenn- en Freddy en ik op de alpineskies. Skies gehuurd en skipas gekocht en hup de skillift in. Het was wel weer even wennen, maar na één afdaling, ging het wel weer. Ik vond het weer helemaal super en samen met Freddy zelfs een blauwe afdaling genomen en dat was voor mij al heel wat. Ook hebben we wat andere afdalingen genomen.

In de bergen stond een stevig briesje, waardoor het erg koud aanvoelde. Olaf die op het punt stond om de løype op te gaan, stond met ijskoude handen en voeten en zag er maar van af.
Freddy en ik bleven doorgaan totdat de lift werd gesloten om 15.30. In onze stamkro, waar Olaf al zat, aten we nog een echte Noorse hamburger, voor we weer naar huis terugreden. Moeders had zich ook niet verveeld en had het huis wat opgeruimd en had Jack en Poppy beziggehouden of andersom.

5. Juledag (5e kerstdag)

Freddy had door de overvloed aan rust en natuur inmiddels al ontwenningsverschijnselen gekregen. Ook moeders was even toe aan iets anders, dus besloten we met z’n drieën naar Hønefoss te gaan. Olaf moest vandaag werken. Hønefoss is onze dichstbijzijnde stad. Nou ja….stad. Voor Noorse begrippen dan. We begonnen met een kopje koffie met kake en daarna kon het funshoppen beginnen.

Volgens oer Nederlandse traditie was het weer veel kijken, kijken niet kopen. Moeders kocht dan toch nog een paar muziekdvd’s en een zaklamp. Van het kijken, krijg je honger, dus voor we terugreden, hapten we nog in in een pølse (worst) en was moeders heel erg noors, door een ijsje te eten, want wees niet verbaasd als je een Noor een ijsje ziet eten als het – 15 is.

6. Juledag (6e kerstdag)
Vandaag gaan we Freddy al weer terugbrengen naar Gardermoen. Moeders blijft nog een paar dagen. Olaf kan een uurtje eerder naar huis, zodat we met allen kunnen gaan.
Nyttårsaften (Oudejaarsdag)

We vieren vanavond de jaarwisseling bij Ronald en Marja, samen met Jacob, Ageet en Arjen en Tineke en de kinderen. Marja heeft oliebollen en appelflappen gebakken. Jummie, jummie. Iedereen neemt z’n eigen drankje mee, wat in Noorwegen heel gebruikelijk is, en wat hapjes. Wij nemen Italiaanse bubbels mee voor middernacht. Het wordt een gezellig avondje met alweer sneeuw. Hierdoor is het vuurwerk van het dorp niet of nauwelijks zichtbaar. Maar Arjen heeft een paar mooie kleurige vuurpijlen/potten bij zich en wij hebben supersterretjes meegenomen.

Om 0.00 luiden we 2010 dus in met bubbels en vuurwerk van Arjen.

Nyttårsdag (Nieuwjaarsdag)
De eerste dag van 2010. Ook hier wordt het Nieuwjaarsconsert vanuit Wenen op de tv uitgezonden en moeders kijkt hier dan ook naar. Daarna volgt het skischansspringen vanuit een regenachtig Garmisch-Partenkirchen. Kunnen ze beter hier in Noorwegen doen, want hier is de sneeuwzekerheid rond deze tijd veel groter. En om het nieuwe jaar maar eens sportief te starten gaan Olaf en ik ’s middag op de lange latten voor een rondje langrenn. Voor de rest was het een relaxte dag.


De dag daarna reden moeders en ik naar Fagernes en liet ’r even de plek zien waar ik werk. Ragnar was op kantoor, zodat bijna m’n hele familie nu bekend is bij m’n chef. Ook gingen we naar het Storsenter in Leira. De grote salg / uitverkoop is begonnen en na een paar uurtjes shoppen, met een korte onderbreking voor koffie en wafels, kon moeders haar lege koffer weer volstoppen met allerlei spullen.
De kerstvakantie sloten we ’s zondags voor moeders af, met een vintertur naar Vassfaret. Totaal overdonderd door het winterse landschap, herhaalde ze meerdere keren hoe, fantastisch mooi ze het vond. Helemaal toen ze op het bevroren meer stond en om zich heen keek.

(Samen met moeders op het bevoren meer)

We waren niet alleen daar, want er stond een tent, waar vader met z’n zoons een nachtje verbleven om te ijsvissen en te skieën.
Op de terugweg zagen we in de verte aan de overkant van het meer, twee elanden staan. Helaas te ver voor een goede foto.

Voor dat moeders de dag erna weer vertrok naar Nederland, maakten we een omweggetje naar Oslo. De salg was in volle gang en na de koffie doken we verschillende winkels in, om daarna alledrie met volle tassen weer naar de auto te lopen. Nou ja lopen...........het lopen in Oslo is in deze winterse omstandigheden niet zonder gevaar. Het kan spekglad zijn en er zijn hele stukken straat en trottoir niet of nauwelijks schoongemaakt. Maar het kan de pret niet drukken en tevreden rijden we met moeders naar Gardermoen, waar we na een lange tijd weer kennismaakten met een een oude bekende: de file, die hier kø wordt genoemd.. Het was spitsuur en de E6 is de drukste weg van Noorwegen. Maar gelukkig kwamen we ruim op tijd aan, zodat we nog tijd hadden om bij Pepe’s Pizza een pizza te verslinden.
Daarna begon moeders weer met een spannend avontuur, want nu moest ze helemaal alléén met het vliegtuig reizen. Maar dat ging allemaal prima. We zijn toch wel trots op haar dat ze met haar 78 jaar, nog zo’n winters avontuur aandurfde en heeft daarom zeker haar rekord verbroken.

Toen we weer terugreden naar Hedalen, wachte ons nog een kleine verrassing. Vlak voor ons staken twee elanden over. Nog niet eerder hadden we een (wilde) eland van zo dichtbij gezien. Prachtige beesten zijn het!!

Kort oversettelse på norsk.
I Juletiden fikk vi besøk av mora mi og vennen Freddy. Om kvelden i Lillejuleaften hentet vi dem på Gardermoen. Det snødd og på halvveien var veien helt hvit av snøen. Freddy var veldig forbauset at de har ikke brøytet hovedveien E16 som er hovedveien fra Oslo til Bergen. Vi må le lite, fordi i Nederland er det et fullstendig kaos, når det snø 1cm, og er man nesten hysterisk, hvis veiene ikke er snart rene av snø. Snøen var bare begynnelsen, fordi det ble snø til 2e juledag og etterpå var det 50-70 cm snø.
I juleaften gikk vi på en liten tur til stavkirke med hundene. Olaf måtte jobbe. Ved stavkirken den magiske moment av juleaften begynte, fordi kl. 15.00 klokkene av stavkirken begynte å kime. Så begynner julen i Norge.
Da vi var hjem, spiste vi en riktig norsk julemiddag med ribbe, medisterkaker, julepølse, og surkål med mandelpoteter. Som dessert spiste vi riskrem med mandelen og rødsaus. Etterpå var det tid for å åpne julegavene våre, som var lagt ned under juletreet. Alle var veldig fornøyd med gavene.
Første juledag slappet vi av. Olaf og Freddy har vært opptatt med bærbare datamaskiner og mora mi hadde kryssordet sitt. Jeg hadde tid for å lese aviser og julehistoriene av Donald Duck.
Andre juledag gikk vi på tur langs Hedalsengene og elven. Ikke hele veien var brøytet, så det var en tøff tur for Freddy og mora mi som var veldig overrasket at de var så mye snø på trærne og greinene, så at de bøye seg til jorden. Etter mer enn en time sa vi at begge to hadde røde kinnene og ble trøtt så dro vi til hjemme. Da drukket vi varme sjokolade med et lite glass krydderlikør og om kvelden satt de på sofaen og sa filmen på tv-en med lukkete øyne.Tredje juledag gikk vi på tur igjen. Himmelen var lysblå med en strålende sol, så det var kaldt også. Spesielt på fjellet. Først kjørte vi til Fledda, men mye veier var stengt pga. snø. Da kjørte vi til veien mot Muggedalen og vi gikk på tur der. Mora mi med pelslue og solbrille og Freddy med klær som man ta med seg når man reiser til nord- eller sydpolen. Han ta med seg denne klær allerede, hvis han tenker at temperaturen skal senke til frysepunktet. Han er en riktig eksempel av en nederlandsk storbygutt. Men du skjønner……om kvelden de satt igjen på sofaen med lukkete øyne.
Dagen etterpå det var tid for noen idrett. Mora mi ble hjem for å ta vare på hundene, og Olaf, Freddy og jeg reiste til Beitostølen for å gå på ski. Olaf tok med langrennskiene sine og Freddy og jeg leide alpinskier, og kjøpte heiskort. Først måtte vi øve lite gran fordi det var lange tid siden jeg gikk på ski, men det gikk bra etterpå, og vi tok heisen til toppen. Begge to nøt av den hyggelige opplevelse igjen. Olaf dro tilbake fra skiløypen fordi han synes det var for kaldt. Det var noe kuling på fjellet så det var kaldt. Freddy og jeg gikk på ski til heisen var stengt og da gikk vi til kroen hvor Olaf allerede var, og spiste en hamburger.
Da Olaf måtte jobbe, reiste jeg med våre gjester til Hønefoss en dag, for en liten bytur. Begge to bor i en (stor)by, og etter noen dager i naturen det var tid for dem å se betong, stein og folk. Jeg tror at for Freddy en reise til Hedalen er det samme som en reise til steinalderen. J Han reiste tilbake til Nederland sjette juledag.
Nyttårsaften var vi hos Marja og Ronald på Bergsrud, sammen med Ageet og Arjen, Tineke med barna sine og Jacob. Marja har stekt/baket ”oliebollen”. Det er boller av deig med rosiner stekt i olje og man spiser dem med melis. Det er en typisk nyttårsaftenkake. Arjen hadde fyrverkeri med seg og etter kl. tolv ønsker hverandre en Godt Nyttår med ”italiensk sjampanje” og fyrverkerien.
Lørdagen etter nyttårsdag reiste mora og jeg til Fagernes og Leira. På Fagernes besøkte vi jobben min og etterpå handlet.
Den siste dagen av juleferien kjørte vi til Vassfaret. Det var utrolig vakkert der og mora var helt overrasket at hun ofte sa at Vassfarets vinterlandskapet var fantastisk.
Dagen at mora mi reiste tilbake, kjørte vi først til Oslo. Salget har begynt så etter kaffen og kake, gikk vi fra butikk til butikk og kom vi med mange poser ved bilen. Da kjørte vi til Gardemoen.
Dagene etter juleferien begynte sprengkulden. Hos oss hjem var de -27 men på jobben min på Fagernes det var -34 kulegrader. Altså veldig kaldt.

Vi ønsker alle en

Gjedelig Jul

og et

Kjempegodt Nyttår!

Wij wensen iedereen een
Fijn Kerstfeest

en een

Supergoed 2010!!!

Frisjes…… / Litt kjølig……

Det er riktig Mørketiden. Og litt kjølig også. Det betyr riktig kjølig. Hjem var det 24 kulegrader, men da jeg kom foran porten av jobben min var de til og med 31 kulegrader.
I går måtte jeg for jobben min til Beitostølen. De var tidlig og sa at solen begynte å skinne på fjelltoppene og gikk på liten kjøretur over Valdresflya. Nå var de enda mulig, men senere skal veien bli stengt. Det er veldig vanskelig å skrive hvordan utsikten er/var. De er/var utrolig vakkert!! Den store hvite vidde med rosa og oransje tindene. De er/var utrolig vakkert!! Her er noen bilder. Klikk på dem og de blir større.

De donkere dagen voor kerst. Frisjes is het ook. En dan bedoel ik ook echt frisjes. Thuis was het -24 graden, maar toen ik voor het hek van m’n werk stond, stond de termometer op maar liefst -31 graden. Gisteren moest ik voor m’n werk even op en neer naar Beitostølen. Het was nog vroeg en het beloofde een mooie heldere dag te worden. Ik zag de bergtoppen scherp aftekenen tegen de blauwe hemel en kon het niet laten om een klein stukje door te rijden over de Valdresflya nu het nog kon, want binnenkort zal de weg gesloten zijn i.v.m. de hoeveelheden sneeuw. Het niet te beschrijven hoe geweldig mooi dit hier was/is. Die grote witte wijdse wereld met bergtoppen die door de zon roze en later oranje kleuren. Adembenend mooi!!!! Al is het erg moeilijk om een echt beeld te krijgen van dit wonderlijke winterlandschap zijn hier een paar foto’s. Klikk op de foto’s om te vergroten.

Afgelopen zaterdag tijdens het bakken, koken enz. voor jul, Hadden we onverwacht bezoek in de tuin. Daar liep een rådyr (ree). We hadden al sporen gezien, maar nu was ie daar in levende lijve. Gelukkig ligt de fotokamera bij de hand en kon ik het tafereeltje vereeuwigen.

Zondag waren we uitgenodigd bij de buren voor de traditionele juletrejakten (kerstboomjacht).

Een erg gezellige middag met gløgg en de bålpanne met daaro pølser. Na een stoere show met de snøscooter gingen we het bos in om naar de meest geschikte kertboom te zoeken. Wij waren echter al voorzien van een mooie boom. Op de weg naar Vassfaret zag ik verleden week een mooie boom die de eer krijgt om dit jaar onze juletre te zijn.

Besøk fra Nederland? / Bezoek uit Nederland?

Siste gangen skrevde jeg at Sankt Nikolaus ikke kom i Norge og at skoene våre ble tomme foran ovnen. Men…..hva en overraskelse var det når vi har våknet en gang, og da vi sa at skoene var fylt med godterier. Det var for begge to en bokstav av sjokolade. Da bokstaver av sjokolade er bare lagd i Nederland betyr det kun en ting: vi fikk besøk av Sinterklaas (Sankt Nikolaus). Heldigvis har han ikke glemt oss. Jeg tror han har hatt en tøff jobb for å komme på taket og å gå der til stede, for det var mye snø på taket. Men han har klart jobben bra. Da det var 5. desember (Sankt Nikolausaften) ventet på oss en ny stor overraskelse. I Hedalen Lysfesten ble feirt på Bautahaugen og der vi sa representanten av Sinterklaas: Svarte Petter, som var frosset, fordi hans spanske klær er bra for nederlandske været men ikke for norske værforholdet. Mye barn og voksne skulle ha tenkt: ”hvem er den rare svarte fyren?” Men denne rare svarte fyren kom likevel fra Nederland til denne typiske julearrangement Lysfest, mens jullenissen ikke var til stede! Altså Sinterklaas – Julenisse 1-0!!!
Lysfesten var for meg en bra sosialiseringsanledning med Hedølinger. Nå jobber jeg på Fagernes, og har jeg ikke så mye kontakt med innbyggerer. Olaf kjenner omtrent alle med navnet og kundenummeret, og han vet hvor mye de må betale ennå, fordi man kjøper mye på krita her.
Hedalen er jo en liten samfunn. Så for meg var det en koselig sviptur med en liten prat her, en gløgg der, en tallerken med risgrøt, og selvfølgelig kaffe og kake. Og dette alt på et vakkert sted som Bautahaugen med snø. Noe av de gamle trebygninger var åpent hvor folk kunne kose seg ved peisen og hvor man solgte ting. Damene av husmorlaget solgte husflid, og da jeg sa at de har strikkete ullsokker, måtte jeg kjøpe den. Og herved støttet jeg lokaltiltak, ikke sant.

Lysfesten er også et bra moment for å henge eller å sette ned juleneket. Juleneket er en gammel tradisjon i Norge. Lysfesten ble avsluttet med tenning av julegranen mens barna danset rund den, og sang julesanger. For oss begynner nå juletiden. Poppy og vi fikk julekippen. Juletiden innebærer i Norge også julebordet, og vi var også invitert for en riktig julebord. Martha, sjefen av Olaf , har funnet den perfekte lokasjon nemlig Høyfjellstue Nythun på fjellet på Leira. Sammen med annen ansatter av Joker kjørte vi til Nythun. Damene hadde fine frisyrer og herrene var kledd på seg i dress, fordi i Norge man kler på seg mer formell enn i Nederland ved sånn arrangementet. På Nythun ønsket de oss velkommen med et glass kir royal, fransk musserende hvitvin med norsk krekling likør, som var en nydelig kombinasjon. Etterpå sittet vi oss til bords. En buffet i Norge er ofte veldig stor med mye slags varm og kald mat, men denne buffeten var en stor kulinarisk overraskelse for oss. Siden av den tradisjonelle julematen, var også my lokalmat slik for eksempel, rakfisk, varmt røykt ørret, gjeddeboller med pesto, ròstbiff av elg, røykt elgfilet, andelår, hjørtepølse, rådyrtunge og mange, mange mer. De serverte en fin rødvin, akevitt, og en nydelig fransk dessertvin ved maten. Olaf og jeg nøt av maten, og det var liksom vi var i Frankrike. Etter vi har spist gikk vi til låven hvor vi drukket kaffe og konjakk og danset vi på musikken av to gutter som spilte musikk. På slutten av den hyggelige kvelden kjørte vi tilbake til Hedalen, og da vi var hjem, beundret vi de milliardene stjernene på den nattlige norske vinterhimmelen. Dette blir alltid veldig imponerende.
Nå at jeg snakker om mat: vi fik en stor pakke fra jullenissens franske kollegaen père noël. Den var full med franske pølser, ost, vin, sjokolade, og selvfølgelig har han ikke glemt Jack og Poppy.
Neste uke må vi begynne med forberedelsen for julemat, so at vi og våre julegjester kan nytte av pepperkaker, julekaker og mye mer.
-------------------------------------------------------
Vorige keer schreef ik dat Sinterklaas niet in Noorwegen kwam en dat onze schoenen zielig en leeg voor de kachel bleven staan. Maar………… welk een grote verassing wachtte ons toen onlangs opstonden en zowaar mochten aanschouwen dat onze schoenen gevuld waren met lekkers in de vorm van een chocoladeletter.

Aangezien chocoladeletters zijn alleen in Nederland te koop zijn, kon dat maar één ding betekenen: wij hadden bezoek gehad van de Goedheiligman. Gelukkig, hij had ons niet vergeten. Het moet een behoorlijk riskante onderneming zijn geweest om op het dak te komen en aldaar zich te verplaatsen, want er lag een aardige laag sneeuw op. Maar hij heeft het toch maar weer voor mekaar gekregen. Op de dag van het Heerlijk Avondje, 5 december dus, wachtte ons opnieuw een grote verrassing. In Hedalen werd op die dag het Lysfest gehouden op Bautahaugen en daar zagen we niemand minder dan Sinterklaas’ vertegenwoordiger: Zwarte Piet, die overigens al aardig blauw van de kou begon te worden, omdat zijn Spaanse tenue wel voor de Nederlandse, maar absoluut niet voor de Noorse weersomstandigheden gemaakt was.

Veel Noorse kinderen én volwassenen zullen gedacht hebben ,, wie is die rare zwarte snuiter”. Maar die ,,rare zwarte snuiter” was toch maar wel mooi helemaal vanuit Nederland naar dit typische kerstgebeuren als het Lysfest gekomen, terwijl de Julenisse (zeg maar kerstman) in geen velden of wegen te zien was. Sinterklaas – Julenisse 1-0 dus!!!

Het Lysfest was voor mij wel een mooie socialisatie gelegenheid met de Hedølinger. Nu ik in Fagernes werk heb ik niet zo heel veel kontakt meer met de bewoners. Olaf kent nu zowat iedereen bij naam en klantnummer en hoeveel ze nog moeten betalen, want er wordt hier veel op de pof gekocht. Dat heb je in zo’n kleine gemeenschap. Dus was het voor mij een gezellie uitje, met een praatje hier, een warme gløgg (glühwein, maar uiteraard zonder alkohol) daar, een bordje met risgrøt (rijstepap) en natuurlijk kaffe og kake. Dit allemaal in een geweldige omgeving van een mooi besneeuwd Bautahaugen en de oude houten gebouwen waarvan er enkele geopend waren voor plezier en vertier.

De dames van de husmorlag (huismoedergroep) verkochten zelfgemaakte kunstnijverheid en toen ik een paar zelfgebreidde echte geitewollensokken zag liggen, ging ik overstag. Je moet de plaatselijke initiatieven toch ook een beetje steunen, nietwaar.Het Lysfest is ook een goed moment om de ’julenek’ op te hangen of te plaatsen. De ’julenek’ is een oud gebruik in Noorwegen. Het is een bos haver, welke bij het huis of boerderij werd gehangen of werd neergezet. De vogels doen zich tegoed aan het haver en nagelang de snelheid waarmee de julenek ,,op” is kan men een goede oogst voor volgend jaar verwachten.

Traditioneel werd het Lysfest beëindigd met het onsteken van de lichtjes in de juletre (kerstboom) en het dansen om de boom onder het zingen van kerstliedjes door de kinderen.

video / filmpje
Voor ons is nu de juletid (kersttijd) echt aangebroken. Poppy en de baasjes ondergingen de juleklipp (naar de kapper voor de kerst). En er moet nogal wat kachelhout worden gekloofd.

Bij de juletid hoort hier in Norge ook een julebord, de kersttafel of kerstetentje, wat door de meeste bedrijven, verenigingen, clubs enz enz. wordt georganiseerd voor hun medewerkers en leden Ook Olaf en ik waren uitgenodigd voor een echte julebord. Martha de sjeffin van Olaf, had een perfecte lokatie voor het etentje namelijk Høyflellstue Nythun, hoog in de bergen bij Leira. Met alle andere medewerkers van de Joker reden we met de bustaxi naar Nythun. De dames keurig gekapt en op z’n kerstbest en de heren strak in het pak, want het gaat er hier in Norge met dit soort gelegenheden veel formeler aan toe dan in Nederland. Eenmaal ter plekke werden we verwelkomt met een glas kir royal, Franse bubbels met scheurtje Noorse kreklinglikeur, wat een verrassende combinatie opleverde. Daarna konden we gaan zitten aan een keurig gedekte tafel en werd het buffet geopend. Dit was voor ons een geweldige culinaire verrassing. Buffetten in Noorwegen zijn over het algemeen erg uitgebreid en ook nu waren er talloze warme en koude gerechten. Naast de traditionele Noorse kerstgerechten, was er ook een tafel vol met streeklekkernijen zoals oa., rakfisk, warme gerookte forel, snoekbolletjes met pesto, roastbeef van eland, gerookte elandfilet, gemarineerde eendenboutjes, reetongetjes, hertenworst en heeeeeel veel andere gerechten. Daarbij werd een mooi rood wijntje, aquavit en een heerlijke dessertwijn geschonken. Het leek wel of we in Frankrijk zaten en Olaf en ik zaten dan ook geweldig te genieten van al het lekkers.

Na afloop van het buffet liepen we naar de låve (de hooischuur) waar we koffie met cognac kregen en de beentjes van de vloer konden op de muziek van een tweemansband. De gezellige avond werd besloten met de bustaxi terug naar Hedalen en de droppoff bij huis, waar we nog even de miljarden sterren aan de Noorse nachtelijke winterhemel bewonderden. Ja, dat blijft toch erg indrukwekkend.

Nu ik het toch over lekker eten heb; de Franse collega van de julenisse, père noël, heeft ons weer vreselijk verwend met een grote doos vol met heerlijke worsten, kazen, sjokolade, bubbelwijnen en uiteraard waren ook Jack en Poppy niet vergeten. Nou.....daar komen wij de lange winter wel mee doorheen. Merci beaucoupe!!!
De komende dagen staan ook al in het teken van eten, want dan moeten we beginnen met de voorbereidingen voor kerst om onszelf en ons bezoek te laten verrassen met pepperkaker, julekaker en nog veel meer.